روزنامه آفتاب یزد
1398/06/21
ظهور علی بابا جان؛تاوان رفتارهای چکشی اردوغان!
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: علی باباجان ۵۲ساله؛ مهندس، اقتصاددان و سیاستمدار ترک. وی هم نماینده مجلس، از حزب عدالت و توسعه از شهر آنکارا بوده هم در دولتهای مختلف ترکیه وزیر اقتصاد، وزیر امور خارجه و مسئول ارشد هماهنگکننده الحاق دائمی ترکیه به اتحادیه اروپا به شمار میآمده است. او همچنین به عنوان معاون نخست وزیر در دولتهای ترکیه خدمت کرده است.> انشعاب در عدالت و توسعه
مسئله ی جدیدی نیست!
فروردین ۱۳۹۸ بود که احمد تاکان نماینده روزنامه «ینی چاغ» با اشاره به ادعای تاسیس حزب جدید توسط احمد داوود اوغلو و عبدالله گل گفت رهبری حزب جدیدی را که تاسیس خواهد شد علی باباجان برعهده خواهد گرفت. احمد تاکان در خصوص زمان تاسیس حزب نیز گفته بود طبق برنامهریزیهای صورت گرفته اقدام برای تاسیس حزب قرار بود بلافاصله بعد از انتخابات ۳۱ مارس ۲۰۱۹ صورت بگیرد ولی با توجه به تحولات رخ داده در خصوص نتایج انتخابات، عبدالله گل دستور داده است فعلا دست نگه داشته و منتظر بمانند. این بدان معنی نیست که هواداران گل از تاسیس حزب جدید منصرف شدهاند بلکه آنان در تاسیس حزب جدید مصمم هستند ولی فعلا در کار وقفه ایجاد کردهاند تا تحولات را از نزدیک دنبال کنند. تاکان این موضوع را نیز گفته بود که نقش عبدالله گل در این حزب اینگونه است که وی نامزد ریاست جمهوری ترکیه برای دوره بعدی خواهد بود.
موضوع کنارهگیری علی باباجان که خود از پایهگذاران حزب عدالت و توسعه ترکیه به شمار میآید از اوایل فروردین تا اواسط تیر ماه مسکوت باقی ماند اما در این ماه باز هم خبرهایی مبنی بر حرکت علی باباجان برای تاسیس حزب جدید در رسانهها منتشر شد که کنارهگیری علی باباجان از حزب عدالت و توسعه ترکیه این مسئله را
تشدید کرد.
> تلاشهای جدید برای آینده!
باباجان در استعفا نامهاش مینویسد: «ترکیه امروز نیاز دارد که تلاشهای جدیدی را برای آینده شروع کند و من و بسیاری از دوستانم برای چنین تلاشی یک مسئولیت بزرگ و تاریخی احساس میکنیم. من معتقدم که راه حل مشکلات پیش روی ما تنها از طریق گسترش طیف نمایندگی برای مردم ممکن خواهد بود.» وی در ادامه خاطرنشان میکند:« این اهمیت زیادی دارد که ما برای آینده کارمان را مستقل و آزاد انجام دهیم.» وی همچنین میگوید: « متاسفانه برای من دیگر مقدور نیست که به کارم به عنوان یکی از اعضای پایهگذار حزب عدالت و توسعه ادامه دهم و امروز استعفایم را به مقامات حزب تحویل دادم.»
حال یک سوال پیش روی تحلیلگران قرار گرفته و آن اینکه آیا حزب جدید علی باباجان، عرصه را بر اردوغان تنگ خواهد کرد یا خیر؟! جنبش سیاسی جدیدِ در دست تشکیل از سوی علی باباجان با حمایت عبدالله گل رئیس جمهور سابق ترکیه نه فقط توجه محافل قدرت در ترکیه بلکه همچنین توجه شهروندان عادی این کشور را نیز جلب کرده است؛ شهروندانی که بسیاری از آنها باباجان را یک فرد شریف دانسته و از تشکیل حزب جدید از سوی او استقبال میکنند.
> شکاف یا فروپاشی؟!
تحلیلگران، تصمیم جدید عبدالله گل، داوود اوغلو و علی باباجان را شکاف در حزب حاکم ترکیه قلمداد کردهاند؛ شکافی که میتواند روز به روز عمیقتر شود. در همین رابطه روزنامه حریت ترکیه گزارش میدهد در روز دوشنبه ۱۸ شهریور (9 سپتامبر) پس از تقریباً ۵ ساعت بحث و گفتوگو در میان اعضای رهبری حزب عدالت و توسعه به ریاست اردوغان رئیس جمهوری ترکیه تصمیم گرفته شد که داوود اوغلو نخست وزیر سابق این کشور از حزب اخراج شود! خبرگزاری فرانسه، تحولات اخیر را اندکی عمیقتر و فجیعتر دیده و در عنوانی نوشته حزب حاکم بر ترکیه در حال فروپاشی است! مسئلهای که دکتر افشار سلیمانی آن را نمیپذیرد.
> انشعاب؛ رخدادی طبیعی و قابل درک!
دکتر افشار سلیمانی کارشناس مسائل بینالمللی و سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان معتقد است با رفتارهای دیکتاتور مآبانه آقای اردوغان، اعلام تشکیل حزب جدید از سوی علی باباجان، عبدالله گل و داوود اوغلو کاملاً طبیعی است!
این کارشناس مسائل ترکیه معتقد است حزب جدید با همان مشی حزب اعتدال و توسعه به وجود خواهد آمد زیرا آنها معتقدند این اردوغان است که از مسیر و مشی حزب اعتدال و توسعه خارج شده و انتقادی به اصل حزب وجود ندارد. سلیمانی میگوید اگر حضور اردوغان در قدرت را به دو قسمت تقسیم کنیم، اردوغان دهه اول یعنی از ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۲ با اردوغان نیمه دوم یعنی از ۲۰۱۳ تا الان؛ تفاوتهای آشکاری دارد. این تفاوت ها، هم در سیاستهای داخلی و هم در سیاستهای خارجی ملموس است.
دیگر مسئلهای که باید در تغییرات رفتاری اردوغان مدنظر قرار گیرد، نگرش به مسئله دموکراسی است آن هم در ترکیهای که روند دموکراسی به یک روند طبیعی تبدیل شده است.
برای ما این سوال پیش میآید که مسئله ی اخیر، انشعاب از حزب عدالت و توسعه است یا به نوعی اردوغان را از حزب میخواهند کنار بگذارند؟
سلیمانی معتقد است به این پدیده باید به همان چارچوبهای انشعاب نگریست زیرا کنار گذاشتن اردوغان از حزب عدالت و توسعه امری ناممکن و نشدنی است. سلیمانی در توضیحات تکمیلی میگوید از آنجایی که میدانند و پذیرفتهاند که نمیتوانند اردوغان را کنار بگذارند پس به همین دلیل بحث انشعاب را دنبال کردهاند.
این کارشناس مسائل ترکیه میگوید اگرچه، چهرههای معروف و تاثیرگذاری از جمله علی باباجان، عبدالله گل و داوود اوغلو از حزب عدالت و توسعه بیرون آمدهاند اما باز هم چهرههای بزرگی در حزب باقی ماندهاند که کنار گذاشتن اردوغان را امری غیر ممکن جلوه خواهد داد. دکتر سلیمانی میگوید مسائلی که این روزها ترکیه با آن روبروست را باید نوعی پوستاندازی حزب عدالت و توسعه معنا کرد که چندان هم غیر طبیعی نیست.
دکتر سلیمانی میگوید: مسائل امروز را از ۲۰۱۳ دنبال کنید؛ برخوردهایی که در سال ۲۰۱۳ شدت گرفت، مسائل مالی که برای اطرافیان اردوغان پیشآمد، مسائلی با محوریت گولن، مسائل پس از کودتا و انتخابات شهرداریها که در نهایت مسئلهای به نام انشعاب از حزب عدالت و توسعه را رقم زدند البته باید به این موضوعات، برخورد با شهرداران را نیز اضافه کنید که همه اینها باعث شد تا انشعاباتی صورت پذیرد.
سلیمانی میافزاید: همه اختلافات در عرصه سیاست داخلی نبود برخی از اختلافات به عرصه سیاست خارجی مربوط بود از جمله مسئله سوریه، روابط ترکیه و آمریکا و... همه اینها را اگر به طور کلی نگاه کنیم به این نتیجه میرسیم که طبیعیترین اتفاق در درون حزب عدالت و توسعه رخ داده است.
اردوغان یک تازی و خودرایی را پیش گرفت ـ حتی در برخورد با سران حزب ـ، نظرات کارشناسی را نیز نمیپذیرفت؛ وقتی پایان همه تلاشها برخورد به در بسته بود! علی باباجان و دوستانش به این نتیجه رسیدند که اردوغان قرار نیست نظرات مشورتی را بپذیرد و در مورد برخورد با احزاب رقیب نیز به گونهای عمل کرد که علی باباجان و دوستانش هرگز آن را نمیپذیرفتند پس به نوعی میتوان گفت برخوردهای چکشی آقای اردوغان به وجود آورنده حرکتهای اخیر بوده است یا شاید برخوردهای چکشی آقای اردوغان تاوانی به جز تصمیم اخیر علی بابا جان به دنبال نداشته است!
آقای افشار سلیمانی با برخی تحلیلها که حزب اعتدال و توسعه را فروپاشیده نشان میدهد موافق نیست. او میگوید: اختلافات موجود باعث فروپاشی این حزب نخواهد شد بلکه همین انشعابات میتواند رفتارهای آقای اردوغان را در حزب عدالت و توسعه، متعادلتر کند.
این کارشناس مسائل بینالمللی معتقد است فقط علی باباجان و حزب منشعب شده از حزب عدالت و توسعه نیستند که پا در میدان گذاشتهاند احزاب دیگری هم در تلاش هستند که برای انتخابات آینده خود را آماده کنند.
آقای سلیمانی معتقد است: علی باباجان در مقایسه با عبدالله گل و داوود اوغلو آن محبوبیت و کاریزمایی که بتواند به عنوان نفر اول حزب مطرح شود ندارد که البته چنین نظریهای نیز وجود ندارد بلکه علی باباجان بیشتر از آنکه خواسته باشد به عنوان نفر اول حزب جدید مطرح شود بیشتر به دنبال تئوری پردازی و تدوین برنامههای آینده است. در این میان این عبدالله گل است که دبیرکل حزب جدید
خواهد شد.
> واکنش اردوغان چیست؟!
موضوع مهمی که در ادامه این گفتوگو به آن میپردازیم طبیعیترین واکنش آقای اردوغان نسبت به تصمیمات دوستان سابق و رقبای
جدید است؟!
آقای سلیمان میگوید: متاسفانه آقای اردوغان روش رفتاری خوبی در مواجهه با این گونه مسائل ندارد و این در حالی است که ترکیه مسیر دموکراسی را در پیش گرفته و این مسیر مسدود شدنی و بازگشتناپذیر است پس یا آقای اردوغان باید در رفتارهای خود تجدید نظر کند یا شکست و حذف از عرصه سیاسی ترکیه را بپذیرد!
به آقای سلیمانی میگوییم: اردوغان معمولاً اهل معامله از طریق تهدید است. در مواجهه با اروپا در مواجهه با آمریکا و در مواجهه با روسیه از همین سلاح پنهان خود استفاده کرده است، آیا در فقره اخیر هم روش همان روش شناخته شده است؟
آقای سلیمانی میپذیرد و میگوید اگرچه آقای اردوغان عادت دارد که از اسلحه تهدید و معامله استفاده کند اما باید دید که آیا این اسلحه کارآمدیهای لازم را داشته است یا نه؟! اگر به سیر طبیعی اوضاع در سیاست خارجه ترکیه نگاه کنیم حداقل در مواجهه با اروپا این مسئله جواب نداد در موضوع روسیه و آمریکا چون این دو کشور با هم رقیب هستند اندک دستاوردهایی برای اردوغان به وجود آمده است اما اینکه فکر کنیم در همه عرصه ها، اردوغان توانسته است؛ پاسخ منفی است!
آقای سلیمانی در پایان میگوید انشعاب در حزب عدالت و توسعه یک امر بدیهی و طبیعی است و آقای اردوغان باید بپذیرد که این انشعاب ربطی به خیانت و پشت پازدن به مرامنامه حزب ندارد بلکه این تاوان رفتارهای خود وی طی دو دهه اخیر است.
این کارشناس مسائل ترکیه معتقد است: اگر اردوغان به رفتارهای خود نگاه کند خواهد دید برای دوستانش چارهای جز فاصله گرفتن و انشعاب از حزب عدالت و توسعه باقی نگذاشته است و اگر خواسته باشد بر همین مدار حرکت کند قطعاً در روزگار آینده به خودی خود از عرصه سیاسی ترکیه حذف خواهد شد.
این کارشناس مسائل ترکیه در پایان میگوید: آقای اردوغان و ترکیه در حساسترین موقعیت زمانی یا همان «پیچ معروف تاریخی» قرار دارند که اگر آقای اردوغان تجدید نظر کند و رفتارهای معتدل و میانه رو در پیش بگیرد میتواند همچنان در عرصه سیاسی ترکیه نقش آفرینی کند ولی اگر خواسته باشد بر اساس یک دهه اخیر با همه مخالفان و منتقدان و رقبای خود برخوردی چکشی داشته باشد روز به روز عرصه بر او تنگتر خواهد شد و میتوان گفت در آیندهای نزدیک اردوغان از عرصه سیاسی ترکیه کنار خواهد رفت که البته، همه این مسائل به واکنشهای آتی رجب طیب اردوغان مربوط میشود.
سایر اخبار این روزنامه
درباره فروش زمین به اعراب
حمله به برجهای دوقلو، آخرین حمله تروریستی نخواهد بود!!
سید علیرضا کریمی سردبیر
مردم به اندازه کافی با سختی مواجه هستند غصه جدیدی اضافه نکنید
مشکل کجاست که پیگیری نمیکنید؟
دچار شادی زودرس نشویم
مهمانانی که به راحتی صاحبخانه میشوند
ظهور علی بابا جان؛تاوان رفتارهای چکشی اردوغان!
مناسب سازی مدارس با قرص ؟
نپذیرفتن FATF خودتحریمی است
دنده عقب آمریکا
درباره فروش زمین به اعراب
حق غیرقابل سلب زنان!
کاش الان سال 1400 بود