گنج جنگ و بدهی‌های ما

فردا مصادف با سالگرد یکی از مهم‌ترین و البته تلخ‌ترین حوادث تاریخ ملت ایران یعنی آغاز تجاوز رژیم بعثی حاکم بر عراق به خاک میهن عزیزمان ایران در ۳۱ شهریورماه سال ۱۳۵۹ است. تجاوزی که رژیم بعثی حاکم بر عراق تصور می‌کرد پس از حمله به ایران قادر است با پشتیبانی حامیانش در کمتر از ۳ روز خوزستان را به تصرف درآورده و پس از یک هفته نیز خودش را به تهران رسانده و به نیابت از استکبار شرق و غرب و برخی از حکام مرتجع منطقه، پرونده بی‌نظیر‌ترین انقلاب تاریخ معاصر را ببندد.
اما مشیت الهی و ایستادگی و مقاومت مردم ایران در طول هشت سال دفاع، سبب شد که این تجاوز به مظهر مقاومت و پایداری یک ملت تبدیل و ایرانیان به‌رغم تلخی‌های جنگ، سالروز آغاز این تجاوز را به‌عنوان مظهر ایستادگی و مقاومت پاس بدارند.
دوران هشت سال دفاع مشروع امت سلحشور ایران برای حفظ و اعتلای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و حراست از مرز‌های عزت و شرف این مرزوبوم، به‌مثابه یکی از حساس‌ترین و بارز‌ترین دوران حیات یک ملت همچون نگینی تا همیشه بر تارک تاریخ حماسه و ایثار و پایداری آزادگان جهان درخشیده و به بستری برای گسترش انقلاب اسلامی و الگو‌گیری نیرو‌های مقاومت در اقصی نقاط جهان و به‌ویژه جهان اسلام تبدیل‌شده است و اکنون‌که ۴۱ سال از آن دوران می‌گذرد هنوز بسیاری از ابعاد این دفاع و حماسه ناشناخته مانده که تأمل در آن می‌تواند همچون گنجی تاریخ آینده ملت را بسازد.
حضرت امام خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی سال‌ها پیش (۲۵/۰۴/۱۳۷۰) در دیدار مسئولان، نویسندگان و هنرمندان دفتر «هنر و ادبیات مقاومت»، طی سخنانی ضمن تأکید بر ضرورت حفظ و تداوم فرهنگ جبهه و انقلاب و روحیه رشد و بالندگی در مردم، خطاب به حاضران فرمودند: «هشت سال جنگ تحمیلی عرصه بسیار مهمی برای بروز روحیه اسلامی، انقلابی و خصلت‌های صحیح در یک انسان مسلمان محسوب می‌شوند لذا جست‌وجو و بیان مواردی که تفکر، روحیه و منش اسلامی در آن نمود می‌یابد یک کار برجسته، مهم و ارزشمند است. هشت سال جنگ تاریخ ما را تغذیه می‌کند و آنچه در این مدت اتفاق افتاد بیان‌کننده روحیه مقاومت و فداکاری همراه با اخلاص ملت پرافتخار ایران در عرصه‌های مقاومت بوده است و باید از حماسه‌های به جای مانده از جنگ برای جاری کردن این روحیه در طول و امتداد تاریخ استفاده شود. اعتقادم این است که اگرچه جنگ به‌خودی‌خود موضوعیتی ندارد، اما عرصه بسیار مهمی برای بروز روحیه اسلامی و انقلابی و خصلت‌های مسلمانىِ درست است؛ ازاین‌جهت بسیار ارزشمند است. از بودن آن‌چنان زمان و محیطی بایستی شکرگزار بود؛ از نبودنش باید آدم واقعاً متأسف باشد و غصه بخورد. اگرچه کسی از جنگ - از حیث جنگ - خوشش نمی‌آید، اما این روی دیگر سکه، چیز بسیار عظیمی برای ماست. ما حالا که دیگر جنگ نداریم و نمی‌خواهیم هم به دست خودمان یک جنگ درست کنیم که عرصه انقلاب بشود، لیکن آن هشت سال جنگ بایستی تاریخ ما را تغذیه کند. ما باید ازآنچه در این هشت سال جنگ اتفاق افتاده، آن روحیه مقاومت، آن روحیه فداکاری همراه با اخلاص - همانی که حقیقتاً در عرصه‌های جنگ ما وجود داشت - استفاده کنیم. می‌خواهم بگویم که این‌یک گنج است. آیا ما خواهیم توانست این گنج را استخراج‌کنیم، یا نه؟ این هنر ماست که بتوانیم استخراج‌کنیم.»


هشت سال دفاع مقدس سبب تثبیت اقتدارملی، اثبات قابلیت و توان ایران برای مواجهه با تهدیدات، شکست جبهه مشترک کفر و شرک و نفاق با محوریت دو ابرقدرت بزرگ جهانی آن روز و پادو‌های منطقه‌ای آنها، انتقال فرهنگ دفاع و شهادت (فرهنگ مقاومت) و به تعبیری صدور واقعی انقلاب اسلامی به دیگر مستضعفان و مسلمانان جهان و زمینه‌سازی شکل‌گیری جبهه مقاومت به‌ویژه در لبنان و فلسطین و آغاز روند افول و شکست دو ابرقدرت جهانی و اثبات قابلیت و کارآمدی نظام دینی در ایجاد و تداوم یک نظام سیاسی، گردید.
همچنین هشت سال دفاع مقدس مردم ایران موجب زنده شدن فرهنگ عاشورا، تقویت معنویت در جامعه و ایجاد مصونیت برای نظام و انقلاب و جلوگیری از براندازی نظام اسلامی و تثبیت و پایدارسازی نظام اسلامی شد. تقویت وحدت ملی و انسجام سیاسی اقشار و گروه‌ها و اقوام مختلف ایران، ایجاد زمینه‌ها و بستر‌های نوآوری و سازندگی و خودکفایی نظامی و دفاعی، تقویت اقتدار دفاعی و نظامی ملت ایران و سلب جرئت تجاوز جدید از بیگانگان به میهن اسلامی گردید. دفاع مقدس ما زمینه شناسایی دوستان و دشمنان انقلاب را فراهم آورد و ایران به یک کشور تأثیرگذار در منطقه و جهان تبدیل و سبب تجلی اقتدار و توان بازدارندگی ایران در برابر تهدیدات متعارف و نامتعارف دشمنان گردید و تقویت و تحکیم ساخت درونی قدرت در ایران را در پی داشت. اما به‌رغم همه این دستاوردها، ما هنوز نتوانسته‌ایم به‌درستی ابعاد این گنج عظیم را شناسایی و استخراج‌کنیم که بخش عمده آن بازمی‌گردد به فرهنگ‌سازی از این دستاورد‌ها و انتقال آن به نسل جدید برای مصون‌سازی کشور در برابر تهدید‌ها و تحریف‌هاست که در چارچوب جنگ شناختی، مؤلفه‌های اصلی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را هدف گرفته است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی سال گذشته در چهلمین سالگرد دفاع مقدس در ارتباط تصویری با مراسم تکریم و تجلیل از پیشکسوتان دفاع مقدس و مقاومت، با اشاره به پیروزی درخشان و واضح ملت ایران در دفاع مقدس، این پیروزی را، نتیجه رهبری و فرماندهی شگفت‌انگیز امام خمینی، حضور همه‌جانبه قشر‌های مختلف مردم و اقدامات و ابتکارات عقلایی مدافعان اسلام و انقلاب در این حماسه تاریخی دانسته و مهم‌ترین تهدید دشمنان در این عرصه را تلاش آنان برای تحریف واقعیات این قطعه از هویت برجسته ایرانیان دانسته و با برشمردن دستاورد‌های دفاع مقدس و اینکه ما خیلی بدهکاری داریم [نسبت]به دفاع مقدّس، یادآور شدند‌: جنگ به‌طور طبیعی یک پدیده سهمگین و خشن است، امّا برای ما از این پدیده سهمگین و خشنِ هشت‌ساله، این برکاتی که من حالا چند موردش را شمردم حاصل شد؛ و [برکات]بیش از این‌ها است. یعنی ما از جنگ، بشارت به دست آوردیم، پیشرفت به دست آوردیم، طراوت به دست آوردیم؛ این جنگ با همه سختی‌هایش، با همه مشکلاتش، با همه ضایعاتی که در گوشه و کنار برای ما داشت، برای ما آورده داشت. ایشان با اشاره به اینکه ما در باب دفاع مقدّس کوتاهی کرده‌ایم؛ یادآور شدند‌: ما به کار‌های زیادی احتیاج داریم. ببینید، ما هر چه ازلحاظ زمان از دفاع مقدّس دور می‌شویم، ازلحاظ معرفت باید به دفاع مقدّس نزدیک‌تر بشویم؛ چرا؟ چون تحریف در کمین است، دست‌های تحریف گر در کمین‌اند. خب شما‌ها که مردان جنگید الآن حضور دارید، بالاخره شما‌ها یک‌چیزی می‌گویید، یک دفاعی می‌کنید، امّا بیست سال دیگر خیلی از این جمعیتی که امروز حضور دارند نیستند، سی سال دیگر عدّه بیشتری نیستند. دست تحریف، این بخش پردرختش تاریخ ما را ممکن است مخدوش کند؛ لذا بایستی کارکنیم، معرفت ما بایستی زیاد بشود، ادبیات دفاع مقدّس باید تقویت بشود. رهبر انقلاب آنگاه تهیه متون فاخر که مقدمه تولید برنامه‌های هنری از قبیل تولید فیلم، تئاتر و... شود و همچنین برگزاری یادواره‌ها و شخصیت‌پردازی عناصر دفاع مقدّس که موجب می‌شود که فاصله نسلی به وجود نیاید و نسل‌های جوان [با دفاع مقدّس]آشنا بشوند که خود این تأثیر می‌گذارد در ساختن افرادی امثال شهید حججی مثلاً یا شهدای عزیز دفاع از حرم که این هم البتّه از برکات و دنباله‌های دفاع مقدّس است و...، را گوشه‌ای از اقداماتی دانستند که باید برای خنثی‌سازی خط تحریف دشمنان پیرامون ارزش‌های دفاع مقدس و مدافعان حرم، صورت گیرد.