روزنامه آفتاب یزد
1400/07/28
راه طولانی بهبود رابطه تهران و قاهره
ایران و مصر می‌توانستند و می‌توانند در بالاترین سطح با هم همکاری داشته باشند اما از لحظه‌ی «کمپ دیوید» عملاً این می‌توانند و می‌توانستند
به یک غیر ممکن ابدی تبدیل شد حتی اگر تا نزدیکی‌های برقراری ارتباط نیز پیش رفته باشند. محمد علی بصیری معتقد است؛ تفاوت در استراتژی قطعا
گرمی روابط را سخت کرده یا شاید بهتر است بگوییم کدورت‌هایی وجود دارد که برای رفع آن باید حالاحالاها صبر کرد. الشرق الاوسط نوشته اخیراً رفت و آمدهایی صورت پذیرفته اما تا بهبود روابط این دوکشور بزرگ، باید راهی طولانی پیموده شود
آفتاب یزد - رضا بردستانی: یک منبع آگاه مصری در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» ادعا کرد که قاهره به طور شبه مداوم و غیرعلنی پیام‌هایی از سوی تهران در راستای از سرگیری روابط دریافت می‌کند. این منبع تاکید کرد: تماس‌های بدون واسطه طی دوماه گذشته میان ایران و مصر انجام شده، اما نمی‌توان گفت که این تماس‌ها سیاسی است زیرا در سطح کارشناسان و متخصصان دو کشور بود.
> سیاست خارجه مصر و ایران در تضاد کامل
در همین رابطه، محمد علی بصیری استاد ورابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان در گفتگو با آفتاب یزد و در واکنش به چرایی اختلافات حالا دیگر کهنه و عمیق شده مابین تهران و قاهره می‌گوید:
مهمترین مسئله تفاوت استراتژی ایران و مصر است که به هر جهت مصر در قالب همان قراردادِ به نظر ایران؛ «ننگین»ِکمپ دیوید به عنوان متحد آمریکا و اسرائیل و حفظ این نظام و ارتباطات پایه‌ای با آن در منطقه است در حالی که استراتژی سیاست خارجی ایران در صدد مقابله با اسرائیل در منطقه و حتی حذف آن است. این دو استراتژی کاملا با هم در تضاد است و حضور دیپلماتیک کشوری در کشور دیگر به معنای متضرر کردن و تقابل کردن با استراتژی آن می‌تواند باشد. به همین دلیل است که در این ۴۲ سال ما روابط دیپلماتیک به معنی رسمی آن و حد اعلای آن را نداشتیم. در حد کاردار یا کنسول روابط ایران با مصر در حال افت وخیز بوده است.
> اراده‌ها و ملاقات‌های مقطعی کارساز نبوده است!
این استاد دانشگاه اصفهان اضافه می‌کند: به مناسبت‌هایی که ما سیاست‌های تنش‌زدایی در منطقه داشتیم و به سمت همگرایی رفتیم این ملاقات‌ها انجام شده و ابراز تمایل یک جانبه یا دو جانبه برای ارتقاء روابط بیان شده اما در عمل چون ساختار در دو کشور روی دو استراتژی متعارض است عملا در پیشبرد ارتقاء روابط موثر نبوده و خروجی لازم را نیز از خود نشان نداده است. اراده‌ها و ملاقات‌های مقطعی نتوانسته استراتژی تقابلی را کم رنگ کند و حساسیت‌ها را کاهش دهد و بتواند این ارتباط به صورت حداکثری بین دو کشور برقرار شود.
> مصر دیگر آن مصری که ما می‌شناسیم، نیست
بصیری در بخش دیگری از گفت و شنود خود با آفتاب یزد اظهار می‌دارد: جایگاه مصر در چهار پنج دهه اخیر در دنیای عرب و منطقه بسیار افول کرده و رهبری جهان عرب که در دهه پنجاه و شصت میلادی بر عهده مصر بود امروز این گونه نیست و بسیار پس رفت داشته است. شاید جایگاه مصر در دنیای عرب به رتبه پنج و شش تنزل پیدا کرده و بازیگران تاثیرگذارتر جای مصر را گرفته‌اند که مهم ترینش عربستان است. در این جایگاه تنزل یافته مصر نه تنها از لحاظ سیاسی و اقتصادی بلکه از لحاظ علمی و فرهنگی هم افول پیدا کرده است. به دلیل این تنزل کردن ها، آنچنان رابطه تاثیرگذار در مسائل منطقه‌ای بین ایران و مصر دنبال نمی‌شود و از آن اهمیت و جایگاه برخوردار نبوده که ایران حساس شود. البته این را ما از گذشته داشتیم که ۴ کشوری که در تحولات منطقه مهم بودند عبارتند از: ایران، ترکیه، مصر و عربستان. بنابراین در حد قدرت درجه‌ی دو و سه منطقه‌ای یا دو و سه جهان عرب مصر این جایگاه را دارد اما تاثیر آنچنان به دلیل سیاست‌های وابسته و تبعی که به آمریکا و اسرائیل دارد این تاثیرگذاری کاهش پیدا کرده و در تحولات منطقه‌ای شاهدیم هر گاه مصر در پیمان یا ائتلافی شرکت می‌کند آنچنان آن ائتلاف یا پیمان تاثیرگذار در مسائل منطقه نیست و بیشتر به صورت سیاه لشکر ورود می‌کنند. این به دلیل افول جایگاهی است که مصر پیدا کرده است. بهار عربی و انقلاب‌هایی هم که در مصر رخ داد بیشتر نتیجه اعتراض مردم به افول جایگاه مصر بود.
> هر عادی شدنی را نباید جدی گرفت!
محمد علی بصیری با تایید این مسئله که عادی شدنِ روابط در خاورمیانه می‌تواند بخشی از پروژه‌ی عربی‌سازی غرب آسیا باشد تاکید می‌کند: تحولاتی بعد از آن پروژه خاورمیانه جدید یا خاورمیانه نو که از طریق جنبش‌ها دنبال می‌کردند که دولت‌های متمایل به خود روی کار آوردند و نشد به سمت دیپلماسی جدید و یارگیری جدید حرکت کردند. حرکت اسرائیل به سمت کشورهای حوزه خلیج فارس و تحولات متاثر از آن در همان راستا است.
در واقع چینش جدیدی میخواهند با محوریت اسرائیل و مدیریت غیرمستقیم آمریکایی‌ها طراحی کنند. این مسئله در همان راستا قابل تفسیر است.
اگر این روابط شکل گیرد حداقل تاثیرش این است که در تنش‌ها و جبهه‌بندی‌ها هزینه‌ها را پایین می‌آورد و اختلافات به سمت دیپلماسی، تعامل و معامله سوق پیدا می‌کند. در حالی که اگر این ارتباطات برقرار نشود و از راه دور یا از طریق جنگ‌های واسطه‌ای بخواهد بحران مدیریت شود مسلماً هزینه‌های آن هم برای ما و هم طرف مقابل بسیار زیاد است و رفتن به سمت ارتباط برقرار کردن و به تبع آن استفاده از ابزار دیپلماسی بهترین، کمترین و عاقلانه‌ترین راه است و اگر بتوانیم با کشورهایی که در تنش هستیم چنین مسیری را با آن‌ها شروع کنیم کما اینکه آن‌ها هم بدشان نمی‌آید و بر این مسئله اصرار داشتند به نفع هر دو طرف خواهد بود.
> هر پیوندی می‌تواند تعارضی را از بین ببرد؟!
این تحلیل‌گر مسائل سیاسی - بین‌الملل در واکنش به این پرسش که آیا این گونه مسائل نمی‌تواند به منزله‌ی سرگرم کردن ایران در مباحثی باشد که پایان و نتیجه‌ای ندارد بیان می‌کند:
بعید می‌دانم. دولت‌هایی که تعارض دارند و ارتباط برقرار می‌کنند میخواهند تعارضات را کم کنند و این بدین معنی نیست که یکی تسلیم صد در صد دیگری شود. جنگ سردی که بین شوروی و آمریکا بود میبینیم تمام روابط دیپلماتیک برقرار است. اجلاس‌های متعدد و مذاکرات خلع سلاح دارند اما آن گسل‌های خطرناکی که هزینه بر است مثل برخورد اتمی و یا شروع جنگ جهانی یا جنگ‌های غیر قابل کنترلی که در دولت‌های متحد آن‌ها ممکن است استمرار پیدا کند در این موارد به توافق می‌رسند و مدیریت می‌کنند و هزینه‌ها راکاهش می‌دهند. در منطقه هم گاهی چنین کارهایی قابل تعقیب است. اگر ایران به سمت بهبود روابط نرود این سیاست از طرف آن‌ها نتیجه می‌دهد اما اگر برود خنثی میشود.
وی اضافه می‌کند؛ نباید فراموش کنیم که مسلما رقبا نیت خیر برای هم ندارند. نیت آن‌ها مهار و تسلیم کردن است اما با ابزارهای خیر میشود شر‌ها را کاهش داد. در هر صورت نباید به دیپلماسی پشت کرد. اولین، کم هزینه‌ترین و عاقلانه‌ترین روش دیپلماسی است. اگر جواب نداد به سمت تبلیغات می‌روند بعد اقتصادی و بعد نظامی.
الشرق الاوسط ادعا کرد: برقراری تماس‌هایی میان ایران و مصر
یک روزنامه سعودی به نقل از منبع مصری ادعا کرد که اخیرا تماس‌هایی میان تهران و قاهره انجام شده است. به گزارش ایسنا، یک منبع آگاه مصری در گفت‌وگو با روزنامه الشرق الاوسط ادعا کرد که قاهره به طور شبه مداوم و غیرعلنی پیام‌هایی از سوی تهران در راستای از سرگیری روابط دریافت می‌کند. این منبع تاکید کرد: تماس‌های بدون واسطه طی دوماه گذشته میان ایران و مصر انجام شده، اما نمی‌توان گفت که این تماس‌ها سیاسی است زیرا در سطح کارشناسان و متخصصان دو کشور بود، این تماس‌ها مقدماتی و همزمان با مذاکرات میان قاهره و آنکارا بود. بر اساس این گزارش، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان‌روز گذشته در پاسخ به سوالی در مورد روابط ایران و مصر گفت: روابط دو کشور در حد فعالیت‌های دفاتر حافظ منافع در تهران و قاهره پیگیری میشود. در حاشیه نشست بغداد گفت‌وگوی کوتاهی بین وزیر امور خارجه ایران و رئیس جمهور مصر صورت گرفت و امیدواریم در چارچوب گفت‌وگوهایی که انجام میشود این روابط گسترش پیدا کند چرا که این موضوع به نفع کل منطقه است. از سوی دیگر، میرمسعود حسینیان، مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت خارجه اخیرا در مورد روابط ایران و مصر و نتایج گفت‌وگوهای اخیر وزیر خارجه و رئیس جمهور این کشور عربی در حاشیه نشست بغداد تشریح کرد: مسائل ما با مصر زیاد است البته امیدواریم که به زودی این مسائل حل شود. البته اگر گشایش‌های مثبتی در روابط ایران و عربستان ایجاد شود این موضوع قطعا در روابط ایران و مصر نیز تاثیرگذار خواهد بود. در حال حاضر دو کشور دارای دفتر حافظ منافع هستند. حسینیان ادامه داد: ما اکنون دو مشکل بزرگ در تعامل با مصر داریم، حدود دو سال است که کشتی نفتی ایران توسط مصر به بهانه‌های واهی و بدون ارائه مدرکی توقیف شده است و از طرفی دیگر چند زندانی ایرانی در مصر نیز به اتهام حمل مواد مخدر در معرض حکم اعدام هستند. وی در همین ارتباط گفت: اجرای حکم این افراد منتظر تایید رئیس جمهور مصر است. ما پیگیری کردیم که فعلا این حکم متوقف شود و امیدواریم مسئله اعدام شهروندان در نهایت منتفی شود. مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقا وزارت امور خارجه تاکید کرد: تلاش‌ها برای بهبود روابط با مصر در حال انجام است گرچه این روند کند پیش می‌رود.
سایر اخبار این روزنامه
باید روی 2 پروژه تولید واکسن متمرکز می‌شدیم نه 9 پروژه
سیب‌خنده
طرح مجلس برای ورود ۶۰تا ۸۰هزار خودرو خارجی در نیمه اول سال 1401
جوانان دیگر آرزوی فضاهای غربی را ندارند
توزیع واکسن آنفلوآنزای ایرانی در داروخانه‌ها در انتظار ابلاغ قیمت
چرا برخی واکسن زده‌ها به دلیل کرونا فوت می‌کنند؟
آیا سرنوشت بنی صدر در انتظار احمدی‌نژاد است؟
چهره شناسی
راه طولانی بهبود رابطه تهران و قاهره
تولدبازی در خیابان۳۰ تیر
این بار روس‌ها متعهد هستند؟
منطقی وجود ندارد
چهره شناسی
طرح مجلس برای ورود ۶۰تا ۸۰هزار خودرو خارجی در نیمه اول سال 1401
چرا برخی واکسن زده‌ها به دلیل کرونا فوت می‌کنند؟
