این ۱۵ برابر قانونی ولی ناعادلانه!

از صبح زود وارد اد اره می‌شود و از همان د قایق اول، کارش را شروع می‌کند. کار‌ها تمامی ند ارد و آنقد ر سرش شلوغ است که متوجه گذر زمان نمی‌شود. برای صرف ناهار و خواند ن نماز هم که بخواهد برود با نگرانی از جایش بلند می‌شود تا مباد ا کار‌های امروزش به سرانجام نرسد! بعد از نماز خواند ن و صرف ناهار مجد د پشت میزش می‌آید و بی‌وقفه باقی کار‌ها را انجام می‌د هد و با پایان ساعت کاری، سیستم را خاموش و اد اره را ترک می‌کند و به سمت خانه می‌رود. این کارمند با حجم کاری زیاد، «کف» حقوق تعیین‌شد ه قانونی را د ریافت می‌کند. د ر مقابل مد یر مجموعه که تنها کارش سروسامان د اد ن به اد اره است و د ر ساعت کاری، فرصت چک کرد ن شبکه‌های اجتماعی د ر گوشی موبایلش را هم د ارد، مجاز به د ریافت ۱۵ برابر حقوق کارمند اد اره‌اش است! بد‌تر اینکه این شکاف حقوقی کاملاً «قانونی» است! حقوق‌های نامتعارف که معمولاً برای مد یران مجموعه‌ها و اد ارات تعیین می‌شود، سال‌هاست که اتفاق می‌افتد. این موضوع مربوط به این د ولت و آن د ولت هم نمی‌شود، بلکه فرایند‌ی است که مد ام د ر حال اجرا بود ه‌است. طی سال‌های گذشته غالباً این افزایش حقوق‌ها بد ون نظرات کارشناسی اتفاق افتاد ه و برای همه کارمند ان یک ضریب مشخصی از افزایش حقوق اعمال شد ه‌است. د ر نتیجه هر کارمند‌ی که حقوق بیشتری د اشته، بالطبع افزایش حقوق بیشتری نیز د ریافت کرد ه و آن کارمند‌ی که حقوق کمتری د اشته افزایش حقوق چند انی شامل حالش نشد ه‌است. چنین فرآیند‌ی نه از لحاظ اقتصاد‌ی قابل‌توجیه است و نه با برقراری عد الت د ر جامعه همخوانی د ارد. حالا د ر برخی از سطوح مد یریتی و هیئت مد یران شاهد پرد اخت ارقام عجیبی هستیم که گاهی از آن‌ها به عنوان حقوق‌های نجومی نیز یاد می‌شود. متأسفانه د ر شرایطی که حد ود ۸۰ د رصد جامعه را بازنشستگان و حقوق‌بگیران کف د رآمد‌ی تشکیل می‌د هند و از وضعیت اقتصاد‌ی و معیشتی خود ناراضی هستند، حقوق و د ریافتی برخی مد یران، نابرابری عظیم اجتماعی و تبعیض بزرگ د رآمد‌ی را به نمایش گذاشته‌است. مدیرانی که کمتر کار می‌کنند و بیشتر حقوق می‌گیرند!
بهاره د ر یک شرکت بیمه‌ای کار می‌کند و د رباره تفاوت حقوق «کف» و «سقف» این مجموعه به خبرنگار «جوان» می‌گوید : «من کارشناس بیمه هستم و حجم کاری زیاد‌ی د ارم، اما رئیس اد اره و بعد از آن هم معاون مد یر و مد یر مجموعه هستند که از حقوق و مزایای زیاد‌ی بهره‌مند هستند.» او اد امه می‌د هد : «اصلی‌ترین کار مجموعه برعهد ه کارشناس است و حجم کاری‌کارشناسان نیز از مد یران بیشتر است، اما حقوق مد یران چند ین برابر بیشتر از کارشناسان مجموعه تعیین شد ه‌است و این تبعیض همه ما را می‌رنجاند.»
این کارشناس بیمه که پنج سال سابقه کار د ارد، اظهار می‌د ارد : «کارشناسان «کف» حقوق را می‌گیرند و مد یران که حجم کاری کمی د ارند، «سقف» حقوق را د ریافت می‌کنند. متأسفانه هر کسی که مد یر می‌شود، کارش کمتر و هر کسی که نیروی زیرد ست است، کارش بیشتر است و د ر مقابل د ریافتی‌ها مطابق با عملکرد نیست، بلکه با رتبه و مقامی است که د ر مجموعه کسب کرد ه‌اند.» حقوق‌های ۱۵ برابری و د لسرد‌ی مرد م نسبت به وجود عد الت
د ر همین رابطه یک کارشناس حقوقی که نمی‌خواهد نامش فاش شود، به خبرنگار «جوان» می‌گوید : «د ر قانون بود جه ۱۴۰۰ به صورت صریح آمد ه که تفاوت حقوق «کف» و «سقف» از ۲۰ برابر به ۱۵ برابر کاهش پید ا کند. ظاهراً د ر این قانون تلاش شد ه تا فاصله حقوق ۲۰ برابری را اصلاح کنند، اما این تفاوت حقوق همچنان زیاد است.»


او اد امه می‌د هد : «شاید فرد‌ی براساس تخصص یا مهارت خاصی که د ارد یا اینکه زحمت زیاد‌ی می‌کشد، مجاز به د ریافت حقوق بیشتر از سایر افراد باشد، اما به هر حال نباید این میزان تفاوت تا ۱۵ برابر برسد! این د ر حالی است که گاهی بیش از حقوق ۱۵ برابری نیز د ر برخی از اد ارات و سازمان‌ها پرد اخت شد ه‌است. متأسفانه این اعد اد و ارقام مرد م را نسبت به وجود عد الت د ر جامعه د لسرد کرد ه‌است.»
کارشناس حقوقی با بیان اینکه منطقی نیست ساد ه‌ترین کار با سخت‌ترین کار تفاوت حقوقی ۱۵ برابری د اشته باشد، اظهار می‌د ارد : «آیا پزشکی که فوق تخصص است و د ر روز فقط یک عمل جراحی انجام می‌د هد باید با پرستاری که صبح تا شب سرپا ایستاد ه و فشار کاری زیاد‌ی را تحمل می‌کند، تفاوت حقوقی ۵۰ برابری د اشته باشد؟ ما باید این موارد را با مبانی کشور خود مان مقایسه کنیم و این موارد را مورد بازنگری قرار د هیم.»
او تصریح می‌کند : «مشاهد ه می‌شود د ر برخی شرکت‌های د ولتی مانند بانک‌ها و بیمه‌ها، سقف حقوق تعیین‌شد ه پرد اخت می‌شود، د ر صورتی که د ریافت‌کنند گان این حقوق‌ها افراد خاص و ویژه‌ای نیستند و کار ویژه‌ای انجام نمی‌د هند. شاید برای برخی از مشاغل مانند خلبانان که بنا به د لایلی مثل کمبود نیرو و به جهت حفظ آن‌ها د ر د اخل کشور، پرد اخت حقوق‌های چند ین برابری منطقی و عاد لانه به نظر برسد، اما مد یران اد ارات که بعضاً اقد ام خاصی انجام نمی‌د هند و حتی از کارشناسان مجموعه‌شان نیز مد ت زمان کمتری کار می‌کنند، نباید حقوق چند برابری د ریافت کنند.» استثنائات د ر پرد اخت حقوق‌ها اصلی‌ترین اشتباه
این کارشناس حقوقی به مصاد یق بی‌عد التی د یگری د ر سیستم پرد اختی حقوق‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید : «د ر یک اد اره یک نفر، استخد ام رسمی و د یگری استخد ام پیمانی است، د ر همان اد اره نفر د یگر استخد ام شرکتی است و د یگری د ر همان سمت، استخد ام کار معین یا ساعتی است؛ هر چهار نفر د ر یک مجموعه هستند و کارشان نیز مانند یکد یگر است، اما آن‌ها قرارد اد‌های متفاوت و پرد اختی‌های کاملاً مختلفی د ارند. د ر همین خصوص گاهی اعتراضات و تجمعاتی نیز د ید ه شد ه‌است، اما این بی‌عد التی‌ها همچنان د ر مجموعه‌های مختلف مشاهد ه می‌شود و سازوکاری برای حل آن وجود ند ارد.»
او د ر پاسخ به این سؤال که اشتباه اصلی کار د ر سیستم پرد اخت حقوق‌ها کجاست، می‌گوید : «متأسفانه هر کسی فقط خود و مجموعه‌اش را می‌بیند و به د نبال حل مشکل سازمان خود ش است. مثلاً معلمان، اساتید د انشگاهی، هیئت علمی‌ها، قضات و د یگر مشاغل اعتراض می‌کنند که حقوق د ریافتی‌شان کم است و آن‌ها هستند که استحقاق د ریافت حقوق بیشتری را د ارند! د ر نهایت این اعتراضات می‌بینیم که د ر قانون پرد اخت حقوق‌ها، ۲۰ گروه استثنا شد ه‌اند. این جزئی‌نگری و گروه خاص را نگریستن اشتباه اصلی کار است.» ضوابط سلیقه‌ای بد ون هیچ د لیل موجه
کارشناس حقوقی اد امه می‌د هد : «باید توجه کنیم که جای د رست کرد ن سیستم پرد اخت حقوق د ر قانون بود جه نیست. قانون بود جه هیچ ربطی به میزان پرد اخت، حد اقل و حد اکثر پرد اخت ند ارد. اگر د ر قانون بود جه سمت اصلاح پرد اخت حقوق‌ها برویم، کل نظام پرد اخت و حقوقی را بر هم خواهیم زد و بی‌نظمی ایجاد می‌کنیم. لازم است که برای همه کارکنان د ولت، ضوابط پرد اخت مشخصی د اشته باشیم و این ضوابط پرد اخت هم یکجا باشد و د ر یک قانون واحد بیاید. اگر قرار است برای گروهی، استثنا قائل شویم باید این استثنا قائل شد ن یک د لیل موجه د اشته باشد و آن هم د ر قانون بیاید.»
او با انتقاد از اینکه نباید سیستم پرد اخت حقوق‌ها برعهد ه خود سازمان‌ها قرار بگیرد، اظهار می‌د ارد : «ما د ر مورد بسیاری از نهاد‌ها و سازمان‌ها، ضابطه قانونی ند اریم و پرد اخت حقوق‌ها را به خود شان واگذار کرد یم و د ستشان را برای ۱۵ برابر حقوق و بلکه بیشتر از آن هم بازگذاشته‌ایم. این مسئله باعث ظهور حقوق‌های نجومی بی‌پایه و اساس شد ه‌است.»
این کارشناس حقوقی د ر پایان تأکید می‌کند : «به طور حتم با تصمیم بر اصلاح سیستم پرد اخت حقوق‌ها، عد ه‌ای حقوقشان کم می‌شود و این افراد به شد ت مخالفت و مقاومت خواهند کرد، آن‌ها برای تصویب‌نشد ن این قانون هر کاری که از د ستشان برآید، انجام می‌د هند. بنابراین اصلاح سیستم پرد اخت حقوق‌ها، آثار حقوقی، اجتماعی و اقتصاد‌ی زیاد‌ی د ارد و امری چند بعد‌ی است و باید مسئولان تصمیم‌گیرند ه د ر این زمینه اراد ه‌ای جد‌ی و فولاد‌ی د اشته باشند تا این هد ف مهم به سرانجام برسد.»