روزنامه وطن امروز
1401/04/13
سینمای پلیسی ایرانی
«روز ششم» فیلمی با ژانر خاص است که بعد از حواشی به وجود آمده درباره آن در جشنواره فیلم فجر 39، حالا این روزها پرده نقره‌ای سینماهای کشور از آن میزبانی می‌کند. به گزارش «وطن‌امروز»، حجت قاسم‌زاده‌اصل، نویسنده و کارگردان فیلم «روز ششم» را بیشتر با تله‌فیلم‌ها و سریال‌هایی می‌شناسیم که در تلویزیون نوشته و ساخته است. او حالا این روزها «روز ششم» را به عنوان نخستین کار سینمایی خود بر پرده سینماها دارد. داستان فیلم این گونه است که یک زندانی به نام احمد تنها ۵ روز فرصت دارد جواب چند معما را پیدا کند تا بتواند زنده بماند، البته بخشی از اتفاق‌ها در گذشته رخ داده که بدون روشن شدن آنها برای مشکل‌های امروز جوابی پیدا نخواهد کرد. احمد اگر موفق به یافتن جواب معماها در ۵ روز نشود، روز ششم کشته میشود. با صراحت شاید بتوان گفت برگ برنده کارهای قاسم‌زاده‌اصل در بخش نویسندگی او نهفته است. یکی از موضوعات مهم در آثار قاسم‌زاده‌اصل دیالوگ‌نویسی‌های اوست که انصافا موفق هم بوده است. به بیان بهتر، مجموع متن‌ها و آثار او بیش از آنکه بر پایه کارگردانی پیش برود، روی دوش فیلمنامه و به طور خاص دیالوگ‌نویسی‌هایش به جلو حرکت کرده است. شاید بتوان گفت سینمای ایران سال‌ها عطش تجربه گونه‌های متنوع سینمایی را دارد اما تنها دسته بزرگی از فیلم‌های منتسب به سینمای اجتماعی و تعداد معتنابهی فیلم در فضای کمدی و طنز تلخ را تاکنون به خود دیده است. اینکه چرا اینطور شده است بحثی مستقل و مفصل را می‌طلبد ولی «روز ششم» چون در سینمای ژانر ساخته شده، فیلم قابل تأملی است. چون تلاش می‌کند قصه بگوید، تخت نباشد، پیچ‌وتاب‌های داستانی داشته باشد و طرح معماهایش گریبان مخاطب را بگیرد. فیلمساز تا اندازه‌ای هم در این زمینه موفق بوده است اما شاید بتوان گفت ایرادهای اساسی نیز به متن وارد است که یکی از آن موارد نامشخص بودن رگ و پی شخصیت اصلی داستان یعنی احمد (مصطفی زمانی) و دوست و همکارش شفیع است. در معرفی این دو به همین اندازه اکتفا شده است که اهل خلافکاری هستند اما مدت‌هاست کنار کشیده‌اند و در این مسیر قواعد و ضوابط خودشان را دارند. از این مهم‌تر اینکه شکل و شمایل رفتاری احمد و شیوه ارتباطش با افسر آگاهی (افشین هاشمی) بیش از آنکه مدل ارتباط یک بزهکار با یک نیروی پلیس را تداعی کند، شبیه ارتباط یک مامور مخفی آگاهی با نیروی رسمی پلیس ترسیم شده است. مشخص نیست ارتباط میان احمد و افسر آگاهی چرا و چگونه شکل گرفته است. یک نکته بدیهی این است که فیلم سینمایی و اثر تصویری صرفا با دیالوگ ساخته نمی‌شود، اینجاست که نقش کارگردانی بشدت تلویزیونی و فیلمنامه دیالوگ محور فیلم در نتیجه بشدت متوسط آن نقش بسزایی ایفا می‌کند و این فیلم را از تبدیل شدن به یکی از بهترین فیلم‌های معمایی و پلیسی سینمای ایران فرسنگ‌ها دور نگه می‌دارد. گفتنی است جمشید هاشم‌پور، مصطفی زمانی، امیر جعفری، بهاره افشاری، مهران احمدی و همایون ارشادی از جمله بازیگران «روز ششم» به حساب می‌آیند. جمشید هاشم‌پور پیش از افتتاحیه نمایش فیلم ضمن تشکر از حضور تماشاگران گفت: تماشاگران در روزهای سرد و گرم حامی سینما بودند و من همیشه از شما مردم متشکرم. امروز سینمای ایران و جهان دچار یک رکود شده است و به همین دلیل حضور شما تماشاگران بیش از پیش اهمیت دارد و ارزشمند است. امیدوارم سینمای ایران دوباره زنده شود و کارهای بهتری ساخته شود، هر چند من خیلی امیدوار نیستم. همچنین حجت قاسم‌زاده‌اصل، کارگردان فیلم نیز در این مراسم اظهار داشت: ساخت فیلم سخت است ولی در کنار تمام سختی‌ها، همیشه خاطرات خوشی نیز برای ما ساخته میشود. یکی از خاطرات خوشی که برای من در فیلم «روز ششم» ماند همکاری با جمشید هاشم‌پور بود؛ هنرمندی خوش‌اخلاق، باتجربه و خستگی‌ناپذیر. «رحمان سیفی‌آزاد» تهیه‌کننده فیلم «روز ششم» درباره نحوه تولید این فیلم و همکاری با کارگردان این اثر به «وطن‌امروز» گفت: آقای قاسم‌زاده آدم شناخته‌شده‌ای در حوزه فیلمنامه‌نویسی و کارگردانی به شمار می‌رود. درست است که «روز ششم» نخستین کار سینمایی ایشان به شمار می‌رود ولی تله‌فیلم‌های متعددی ساخته‌اند که چند تا از آنها با همکاری خود بنده بود. ایشان فیلمساز صاحب سبکی است و ما قاعدتا پیش از اینکه تصمیم به ساخت این فیلم بگیریم، جلسات مختلفی برای بررسی جوانب مختلف کار داشتیم. به نظر می‌رسد یکی از دلایلی که تصمیم گرفتیم با یکدیگر همکاری کنیم، جدا از رفاقت و دوستی‌های گذشته، شناخت دقیقی بود که از یکدیگر در حوزه تجربه، دانش و سلیقه داشتیم. سیفی‌آزاد افزود: پروسه پیش‌تولید ما پروسه‌ای طولانی بود؛ به دلیل ساخت‌و‌ساز لوکیشین‌های متعدد که باید توسط تیم طراح صحنه آماده‌سازی می‌شد. انتخاب عوامل نیز طولانی بود. با صراحت می‌توان گفت تمام عوامل چه پشت دوربین و چه جلوی دوربین از جان مایه گذاشتند تا این پروژه طبق زمان‌بندی و بودجه پیش‌بینی شده تولید شود. تهیه‌کننده «روز ششم» با بیان اینکه ما در این کار به سینمای ژانر توجه کردیم تصریح کرد: سعی کردیم فیلمی در ژانر درست اتفاق بیفتد، خروجی هم گواهی بر این ادعا می‌تواند باشد. فیلم ما مورد انتخاب دوستان هیأت انتخاب قرار نگرفت؛ اصولا در بسیاری از جشنواره‌های ما بر مبنای سلایق هیأت انتخاب آثار انتخاب میشود و هویت دقیقی نمی‌توان از جشنواره فیلم به لحاظ فیلمسازی تعریف کرد. داورها بر اساس میل و سلیقه هیأت انتخاب داوری می‌کنند و برکناری فیلم ما از جشنواره آنچنان برای‌مان عجیب نبود. قاعدتا جشنواره فیلم فجر یکی از تریبون‌های تبلیغاتی و رسانه‌ای برای هر گروه فیلمسازی محسوب میشود و کنار کشیدن هر فیلمی می‌تواند آن گروه فیلمساز را متضرر کند. وی تاکید کرد: این فیلم به طور کامل برای پرده سینما ساخته شده است؛ قواعد و ابعاد کار گواه این مساله است. وی در پایان گفت: مردم دچار مشکلات اقتصادی هستند و از طرفی هزینه‌های فیلمسازی گران و سینما‌داری هم متاثر از اقتصاد جامعه است، به طور مثال یک خانواده برای اینکه مایحتاج اولیه خود را تهیه کند به طور طبیعی سبد فرهنگی را در اولویت آخر قرار می‌دهد، این مساله را در تمام حوزه‌های فرهنگی و هنری می‌توان به طور کامل رصد کرد، بنابراین 85 درصد جامعه ما مایل نیستند برای رفتن به سینما هزینه‌ای کنند. اگر می‌خواهیم سینمای ما قوت بگیرد لازم است که مسؤولان فرهنگی و صاحبان سرمایه فیلمسازی یک تحول عجیبی در بدنه سینما داشته باشند.
سایر اخبار این روزنامه
