روزنامه ایران
1401/06/30
ترافیک دیپلماتیک
آیتالله رئیسی رئیسجمهور کشورمان در دیدار آقای امانوئل مکرون رئیسجمهوری فرانسه با تأکید بر اینکه ایران آماده دستیابی به یک توافق عادلانه و پایدار است، لازمه حصول این توافق را تضمینهای اطمینان بخش و بسته شدن پروندههای پادمانی ایران خواند و گفت: سطح همکاریها و روابط ایران و فرانسه قابل ارتقا است ضمن اینکه اروپا باید در عمل نشان دهد که سیاستهای آن مستقل است و تابع خواست و سیاست امریکا نیست. آیتالله رئیسی در این دیدار با اشاره به خروج امریکا از برجام و نقض تعهدات آن و همچنین عمل نکردن اروپاییها به تعهدات خود بهمنظور انتفاع اقتصادی ایران از توافق، افزود: با وجود خروج یکجانبه امریکا از توافق و خسارات ناشی از آن، خواسته جمهوری اسلامی برای دریافت تضمینهای اطمینانبخش یک خواسته کاملاً معقول و منطقی است. رئیسجمهور کشورمان، مفتوح ماندن پروندههای ایران در آژانس را مانع جدی دستیابی به توافق برشمرد و گفت: رویکرد آژانس به مسائل باید فنی و به دور از فشارها و القائات دیگران باشد و ما معتقدیم بدون مختومه شدن پروندههای ایران، دستیابی به توافق امکانپذیر نیست. آیتالله رئیسی با انتقاد از درخواست قطعنامه شورای حکام علیه ایران بوسیله سه کشور اروپایی همزمان با مذاکرات هستهای، این رویکردها را غیرسازنده و موجب پیچیدهتر شدن مسائل دانست و افزود: آژانس انرژی اتمی با نظارت و بازرسیهای خود 15 بار به طور رسمی به اینکه فعالیتهای ایران بر اساس تعهدات و به دور از انحراف است، اذعان کرده است. رئیسجمهور کشورمان رویکرد دوگانه آژانس به فعالیتهای مخرب هستهای رژیم صهیونیستی را نشانهای از سیاستزدگی برشمرد.آیتالله رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود، فعالیتهای منطقهای ایران را صلحآفرین و عامل جلوگیری از سرایت تروریسم به اروپا خواند و گفت: اینکه امروز در فرانسه با آرامش انتخابات برگزار میکنید به علت تلاشهای جمهوری اسلامی برای نابودی تروریسم در منطقه است.
در این دیدار آقای مکرون پیشنهادهایی برای مذاکرات جاری مطرح کرد و اذعان کرد: این یک واقعیت است که در شرایطی که آژانس، عمل به تعهدات از طرف ایران را به طور کامل اعلام کرد، امریکا در سال 2018 از برجام خارج شد و طرفهای اروپایی نیز نتوانستند به تعهدات خود مبنی بر استفاده ایران از منافع اقتصادی توافق عمل کنند. رئیسجمهور فرانسه استمرار کار برای پیشرفت در توافق هستهای را لازم دانست و گفت: ایران و آژانس با همکاری یکدیگر قادر به حل پروندههای موجود هستند و ما در این زمینه فشار سیاسی به آژانس وارد نخواهیم کرد.
آقای مکرون با دعوت از رئیسجمهور کشورمان برای سفر به فرانسه، افزود: میتوانیم روی گسترش روابط دوجانبه و مسائل اقتصادی و منطقه همکاریهای خود را افزایش دهیم.
گروه سیاسی/ «من باید صدای ملت ایران باشم.» این پاسخ رئیس جمهور به پرسش خبرنگاری بود که در مسیر پرواز به نیویورک، از او درباره هدفش از این سفر و انتظار ملت ایران پرسید. پرسش خبرنگار «تسنیم» از این قرار بود: مردم ایران چه انتظاری نسبت به حضور شما در خاک ایالات متحده دارند؟ و آیتالله رئیسی پاسخ داد: موقعیت و جایگاه من اقتضا میکند که صدای ملت ایران باشم؛ چرا که این قدرت، قدرت ملت ایران است. دفاع بیلکنت از حقوق ملت ایران، یکی از اهداف اساسی رئیس جمهور برای حضور در هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل است، سفری که ظهر دوشنبه به وقت محلی، با ورود آیتالله رئیسی به فرودگاه نیویورک عملاً آغاز شد. رئیس جمهور در بدو ورود به نیویورک در گفتوگو با خبرنگاران، رویکردهای جمهوری اسلامی ایران نسبت به مسائل جهانی، از جمله سازمان ملل را تشریح کرد؛ مانند اینکه سازمان ملل نباید سازمان دول قدرتمند باشد و درعین حال تحریم، تروریسم و جنگ را از جلوههای یکجانبهگرایی خواند و تقبیح کرد. در همین روز، آیتالله رئیسی با حضور و سخنرانی در اجلاس تحول آموزش در محل سازمان یونسکو، رویکرد جمهوری اسلامی ایران را نسبت به عدالت آموزشی، چه درون مرزهای دولتها و چه در گستره جهانی تأکید کرد؛ دیدگاهی که طبق آن، معنویت و عدالت جزو ضروری آموزش است و سلطه فرهنگی و حبس دانش بدترین نوع ستم و بیعدالتی.
هیأت شش نفره سیاسی
نکتهای که تا اینجای کار مورد توجه رسانهها قرار گرفته است، ترکیب هیأت همراه رئیس جمهور در نخستین سفر به مقرر سازمان ملل در نیویورک است. برخلاف رویههای سابق، جمعی اندک اما تأثیرگذار در حوزه سیاست خارجی و بینالملل رئیس جمهور را در این سفر همراهی میکنند. غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیسجمهور، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و علی باقری معاون سیاسی او، محمد جمشیدی معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور و وحید جلالزاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، تنها همراهان سیاسی آیتالله رئیسی در این سفر هستند.
صدای ملت ایران
آیتالله رئیسی در مسیر پرواز به سمت نیویورک، در گفتوگویی کوتاه با «تسنیم» در پاسخ به اینکه مردم ایران چه انتظاری نسبت به حضور شما در خاک ایالات متحده دارند؟ گفت: بنده در جایگاهی قرار گرفتم و موقعیتم ایجاب میکند که صدای ملت ایران باشم. باید این را صدا را، آنطور که وظیفه ما است برسانیم و بگوییم که این ملت، همواره یک حق خواهی و یک عدالت خواهی داشته است. رئیس جمهور با بیان اینکه باید هرکس تریبونی که دارد و در هر جایی که هست این صدا را برساند، اضافه کرد: در فرودگاه مهرآباد گفتم که خلق این قدرت را شهید سلیمانی و ملت ایران کرده است، این قدرت ملت است و اگر کسی فکر کند که این قدرت برای او است، در خطا است و این قدرت با خون شهدا، هدایتهای امام و رهبری و صبوری مردم ایجاد شده است.
سازمان ملل نباید سازمان دول قدرتمند باشد
آیتالله رئیسی در بدو ورود به خاک امریکا، در گفتوگویی با خبرنگاران، این سفر را فرصتی برای تبیین دیدگاهها و نظرات جمهوری اسلامی ایران دانست و تأکید کرد: سازمان ملل متحد باید سازمان ملل باشد، نه سازمان دول قدرتمند.رئیس جمهور حضور در سازمان ملل را بستر مناسبی برای بحث و گفتوگو درباره مشکلات امروز جهان و یافتن راهکارهای جمعی برای رفع آنها دانست. آیتالله رئیسی تحریم را حربه قدرتهای بزرگ برای فشار به ملتها برشمرد و گفت: تحریمها به ضرر ملتها هستند و با صلح، آرامش و امنیت در تضاد است. رئیسی، تحریم، تروریسم و جنگ را از جلوههای یکجانبهگرایی معرفی و تصریح کرد: نتیجه یکجانبهگرایی، رنج جوامع بشری است.
حضور در اجلاس یونسکو
آیتالله رئیسی در نخستین برنامه این سفر، بعد از ظهر دوشنبه به وقت محلی در اجلاس تحول آموزش سازمان ملل که با همکاری یونسکو برگزار شد، دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در زمینه آموزش را تبیین و تشریح کرد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه تاریخ تمدن ایران، با علم و دانش آغاز شده و فرهنگ اسلامی، آن را اعتلا بخشیده و ستونهای آن را بر اندیشههای آسمانی استوار کرده است، توسعه و پیشرفت را یکی از دغدغههای عمده کشورها دانست و گفت: اگر چه دولتها در موارد زیادی توصیهها و نسخههای نهادهای بینالمللی در این زمینه را اجرا کردهاند، اما همزمان چالشهای جدی برای فرهنگ ملی و بومی کشورها نیز پدید آمده است. وی با تأکید بر اینکه ما نسبت به قرائت نهادهای بینالمللی از تاریخ معاصر جهان و صورتبندی مسائل آن نقد بنیادین داریم، افزود: اگر آرمان ما ایجاد زندگی شایسته و جهان امن است، باید از خوانشهای یک سویه اجتناب و بر نقشآفرینی همه طرفها در قالب رویکردهای چندجانبهگرایانه تأکید شود.
5 عنصر ایده توسعه فرهنگی
آیتالله رئیسی بهطور خلاصه دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در این زمینه را اینطور تشریح کرد: پیشرفت، تربیت، خانواده، عدالت و معنویت را نمیتوان جدای از هم نگریست، هر ایدهای درباره توسعه و رفع نیازهای بشر باید اقتضائات تربیتی و ارزشی را در خود لحاظ نماید و در عین حال خانواده محور باشد؛ البته خانواده به معنای اصیل آن و نه صورتهای خودساخته که باعث انقطاع نسل بشر خواهد شد. توسعه فارغ از معنویت و اخلاق، موجب تباهی بیشتر جامعه میشود و در نهایت اینکه سلطه فرهنگی و حبس دانش بدترین نوع ستم و بیعدالتی است.
فرهنگ سلطه و بازی با جمع جبری صفر
رئیس جمهور با ابراز تأسف از اینکه فرهنگ سلطه، منفعت خود را در عقب نگه داشتن کشورهای دیگر تعریف کرده است، تأکید کرد: آنچه انتظار میرود این است که نهادهای بینالمللی با احترام به حق حاکمیت فرهنگی و تربیتی کشورها، از آنان در مقابل تهاجم فرهنگی محافظت کنند. ما معتقدیم که تحول در آموزش بدون توجه به «خانواده، عدالت و معنویت» میسر نخواهد بود.آیتالله رئیسی افزود: باید بر ارزشهای اخلاقی همچون بزرگداشت خانواده، احترام به محیط زیست، عدالت، رد خشونت و افراطیگری، فراهمسازی فضای مجازی ایمن و اخلاقی و سالم و مفید به عنوان اولویتهای دگرگونی و تحولِ تعلیم و تربیت تمرکز کنیم.
اسناد ملی به جای نسخه تجویزی 2030
رئیس جمهور تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران بر این اساس، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش خود را با ابتنا به فلسفه تربیتِ ایرانی- اسلامی و بدون اتکا به رویکردهای تک بعدی سکولارِ موجود در سند ۲۰۳۰ تدوین کرده است. از منظر کیفیت نیز در نظام آموزشی جدید ایران، چرخش از نظام حافظهمحور به نظام متکی بر پژوهش، خلاقیت، مهارتآموزی و تعهد به تربیت و ارزشهای فرهنگی و دینی را هدفگذاری کرده است. آیتالله رئیسی در پایان اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا در عین پایبندی به سیاستهای اصولی خود، وارد گفتوگوی تعاملی در چهارچوب نظام تعلیم و تربیت مبتنی بر ارزشهای والای انسانی شود.
دیدار رئیس جمهور و رئیس شورای اروپا
همچنین رئیسجمهور روز گذشته در دومین روز حضور خود در نیویورک با «شارل میشل» رئیس بلژیکی شورای اروپا در هتل محل اقامت خود دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدار «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «انریکه مورا» معاون وی نیز حضور داشتند.
رایزنیهای دوجانبه امیرعبداللهیان در نیویورک
همچنین حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه که همراه با رئیس جمهور برای شرکت در نشست مجمع عمومی در نیویورک حضور دارد در حاشیه این نشست با وزرای خارجه کره جنوبی، قطر و لبنان دیدار و گفتوگو کرد.
در همین چهارچوب «پارک جین»، وزیر خارجه کره جنوبی با امیرعبداللهیان در هتل محل اقامت وزیر امور خارجه دیدار و گفتوگو کرد. این نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و کره جنوبی در دولت سیزدهم به شمار میرفت.
«شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر خارجه قطر هم دیگر وزیر خارجهای بود که با امیرعبداللهیان دیدار و به رایزنی درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقهای پرداخت.
امیرعبداللهیان همچنین در دیداری دیگر با «عبدالله بو حبیب»، وزیر خارجه لبنان هم در حاشیه این نشست ملاقات کردند.
بــــرش
مذاکرات رفع تحریم ادامه دارد
دیدار باقری و «مورا» در نیویورک
حضور علی باقری، رئیس هیأت دیپلماتیک مذاکرات وین در هیأت بلندپایه ایران در نیویورک از پیگیری روند مذاکرات در گردهمایی جهانی سازمان ملل متحد حکایت دارد. در همین راستا باقری روز گذشته با «انریکه مورا»، مسئول اروپایی هماهنگ کننده مذاکرات دیدار و درباره آخرین تحولات گفتوگو کرد. رئیس هیأت مذاکره کننده کشورمان پیش از آن اعلام کرده بود که این ملاقات با در نظر گرفتن پیامهای دریافتی از آژانس بینالمللی انجام خواهد شد.
این دیدار در حالی صورت گرفت که رئیس جمهور پیش از عزیمت به نیویورک در گفتوگو با رسانه امریکایی «سی بی اس» آخرین مواضع ایران در این رابطه را مورد توجه قرار داد و با تأکید بر اینکه ایران با تحریم یا بدون آن هرگز متوقف نخواهد شد، گفت: «بهدلیل پیمانشکنی امریکاییها، توافق بدون تضمین برای ما بیمعنی است.»
مذاکرات وین پس از تبادل آخرین پیشنهادات ایران و امریکا به دلیل تعلل این کشور در تصمیمگیری با وقفه روبهرو شده است. مقامهای امریکایی به جای تسریع کردن روند تصمیمگیری به بهانههای مختلف میکوشند قصور این توقف را متوجه ایران کنند؛ این در حالی است که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز گذشته در یک نشست خبری در نیویورک کوشید با مواضع ادعایی مسئولان امریکایی همراهی کند. او در این باره مدعی شد: «پاسخهای ایران، هیچ کمکی به حاصلشدن نتیجه در مذاکرات وین نمیکند.» «بورل» همچنین با ادعای اینکه «هیچ چیز جدیدی در پرونده هستهای ایران وجود ندارد و من انتظار ندارم در این هفته اتفاق جدیدی رخ دهد»، درباره پیشنویس متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای توافق در مذاکرات وین، ادعا کرد: «پیشنهاد من برای احیای توافق هستهای ایران روی میز باقی خواهد ماند و راه حلی بهتر از آن نمیبینم.» «بورل» پیش از این نیز در مصاحبه با نشریه «پالتیکو»، ضمن ادعای بیفایده بودن دیدار با رئیس جمهور ایران در نیویورک برای حصول توافق در موضوع مذاکرات وین، مدعی شده بود که از نظر او احتمال هیچ پیشرفتی در این خصوص نیست.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در وین در واکنش به این ادعاها حاصل نشدن نتیجه برای توافق هستهای را بهدلیل بحران داخلی امریکا دانست. این مقام روس در صفحه توئیتر خود نوشت: «اتهامزنی و گرفتن انگشت اتهام به سمت ایران گویا به نشانهای برای به بنبست خوردن مذاکرات وین تبدیل شده است. اگر چنین چیزی هم باشد (بنبست در مذاکرات)، معلول عوامل متعددی است.» او با اشاره به اتهامزنیهای بورل علیه تهران، توضیح داد: «تلاشها برای انداختن تمام تقصیرها گردن ایران، منصفانه و عادلانه نیست. مذاکرات، بیش از حد بر وضعیت سیاسی داخل یکی از طرفهای شرکتکننده در مذاکرات امریکا وابسته شده است.»