چرا روسیه هراسی رواج پیدا کرده است؟

یدالله کریمی پور
ملت هایی مانند اوکراین،‌ گرجستان و قزاقستان که ده ها و گاه صدها سال زیر یک پرچم زیسته اند و در واقع استانی درون روسیه و شوروی بوده اند، هرگز تحمل ادامه مناسبات استراتژیک با این قدرت هسته ای را ندارند؟ چرا بین همه  وابستگان، متحدان و شرکای دیرین روسیه، هیچ ملتی به میل و اراده خود و نه با زور دیکتاتورهای وابسته به کرملین حاضر به هم پیمانی با روسیه نیست؟ سهل است که حتی برای دورکردن مسکو از خود،‌ تن به جنگ خانمان سوز می دهد.
شناسایی مهمترین کدهای ملی روسیه و جایگاهش در جهان، پاسخی تعیین کننده و در عین حال دقیق برای این پرسش مهیا می سازد.
میزان تولید ناخالص داخلی روسیه تا ۲۰۲۰،‌ حدود ۱/۶ تریلیون دلار آمریکا بوده است.
یعنی رتبه  12 ام جهان که حتی پایین تر از هند،‌ کره جنوبی و برزیل اس. از سوی دیگر در شاخص توسعه انسانی نیز 49ام جهانی است؛ در مرز کشور های رو به توسعه؛ و نازلتر از بنگلادش، بحرین، امارات، عربستان، عمان، قطر و ایران همچنین مردم روسیه از دیدگاه سرانه تولید ناخالص داخلی یا همان GDP در جایگاه ۶۶ تا ۷۰ جهان بوده و  دارای رتبه پایین تری از مردم گوام،سیشل، آنتیگوا و باربادو، ترکیه بوده و شانه به شانه کشورهای رو به توسعه
می زند.


البته روسیه در «شاخص احساس فساد»،‌ میان ۱۸۰ کشور جهان، دارای رتبه ۱۲۹ بوده و در شمار فاسدترین حکومت های جهان به شمار می رود. بر پایه «شاخص رضایت از زندگی» ، فدراتیو روسیه میان ۱۸۲ کشور، رتبه ۱۶۷ را به خود اختصاص داده و از این منظرروس ها در شمار افسرده ترین ملت های جهان هستند.
رتبه روس ها در شاخص فلاکت، رتبه ۳۶ام جهان است. این شاخص حاصل جمع نرخ تورم و بیکاری است. یادآوری می شود که ونزوئلا ، ایران و صربستان ، به ترتیب رتبه های یکم تا سوم ، آلمان، قطر و ژاپن نیز با کسب رتبه های ۷۴ تا ۸۹، دارای کمترین نرخ فلاکت در جهان می باشند. روس ها نیز از این منظر، در گروه مفلوکترین ملت های زمین قرار دارند؛ فدراتیو روسیه از دیدگاه شاخص های آزادی رسانه ای ، در رتبه ۸۱  ام جهان‌ بوده و از این دیدگاه در شمار بسته ترین سیستم حکومتی است.
همچنین روسیه در فهرست  نرخ رشد اقتصادی ملت ها، در سال ۲۰۱۸، در رتبه ۱۳۰ جهانی قرار داشت. به اغلب احتمال این جایگاه در ۲۰۲۱ نیز کاهشی بوده است. از سوی دیگر در شاخص اهمیت آزادی کسب و کار، روس ها تا ۲۰۱۷، در رتبه ۴۰ ام جهانی قرار داشتند.
روس ها از دیدگاه پهنای باند اینترنت، و میزان استفاده کنندگان از آن(اینترنت پر سرعت) رتبه ۱۲ ام را تا ۲۰۱۸ داشته اند. روس ها در مصرف سرانه الکل در جهان ،  بین رتبه های یکم تا چهارم  در حال چرخشند. بدین اعتبار آنان بیشترین مصرف کننده سرانه الکل محسوب می شوند. روسیه از دیدگاه نرخ شیوع استفاده از مواد مخدر ، در ردیف سوم جهانی است. در واقع در پایه های زندگی درصد بالایی از مردم روسیه ،ودکا(چای روسی) ،و مواد روانگردان نقشی اساسی ایفا می کند.
در «امید به زندگی» به مراتب از ایران پایین ترند. در واقع با حدود ۶۷ سال، در ردیف ۱۳۰ام جهان هستند؛ البته در نرخ خودکشی، روس ها پس از گویان و لسوتو، بالاترین نرخ خودکشی جهانی را در اختیاردارند؛ روس ها هم چنین در مصرف سیگار در شمار قهرمانان جهان بوده و بهترین رتبه آنان، ۹ ام است. البته در برخی سال ها موفق به اخذ رتبه های ۶ و ۷ جهان نیز شده اند.
در یک جمعبندی کوتاه می توان‌ گفت، روسیه تا میانه های 2022 کشوری است با اقتصاد تک محصولی وابسته به فروش سوخت های فسیلی. منبع دیگر درآمد ملی ،فروش تجهیزات نظامی کاهنده است. کوتاه آن که امروزه روز روس ها حتی هیمنه پیشین را از دست داده و کمتر کشوری به آن ها به چشم قدرتی بزرگ  در ابعاد اقتصادی نگاه می کند.
استاد دانشگاه