نباید تا ابد پشت در مذاکره ایستاد

آرمان امروز، گروه ديپلماسي: سريال مذاکرات ايران و آمريکا بعد از هر تحولي وارد فصل جديدي مي‌شود. در ابتداي روي کار آمدن دولت سيزدهم همه اميدوار بودند که دولت تمام اصولگرا با توجه به تواني که در راضي کردن مخالفان برجام دارد، در ماه‌هاي اوليه شروع به‌کار خود اين اختلافات را به سرانجام برساند ولي هرچه جلو رفتيم موضوعات و چالش‌هايي مانند جنگ روسيه-اوکراين و ناآرامي‎هاي هفته اخير در ايران همه تئورها را بر هم زند. حالا از سوي آمريکا در قالب ديپلماسي رسانه‌اي همواره اعلام مي‌شود که هرگز به ميز مذاکره باز نمي‌گردد و حتي رييس جمهور اين کشور پا را فراتر گذاشته است و در واکنش به ناآرامي‌ها و اعتراضات داخلي اعلام کرده است که مي‌خواهد ايران را آزاد کند.
برجام از دستور کار خارج شده است
«رابرت مالي»، نماينده ويژه دولت آمريکا در امور ايران، بعد از اذعان به اينکه موضوع احياي برجام و مذاکرات رفع تحريم‌هاي ايران حتي در دستورکار واشنگتن هم نيست، اين بار تمرکز بر توافق هسته‌اي را موجب اتلاف وقت توصيف کرد. مالي در همين رابطه ادامه داد: «هر بار که ما نزديک مي‌شديم، ايران درخواست‌هاي فرعي جديدي مطرح مي‌کرد که مذاکرات را از مسير خارج مي‌ساخت. اين دقيقا نقطه‌اي بود که ما در ماه آگوست و اوايل سپتامبر در آن قرار داشتيم ولي از آن زمان تاکنون هيچ تحرکي انجام نشده است. هيچ اتفاقي درخصوص توافق هسته‌اي رخ نمي‌دهد، پس ما هم زمان خود را صرف آن نمي‌کنيم و وقتمان را براي هيچ چيز هدر نمي‌دهيم».
بر جمع بندي مذاکرات در اسرع وقت تأکيد داريم


وزير امور خارجه ايران که پيشتر از پيام‌هاي محرمانه آمريکا براي ادامه روند مذاکرات برجام صحبت کرده بود با اشاره به گفت‌وگوي تلفني‌اش با بورل و با بيان اينکه آمريکا بايد سياست يک بام و دو هوا را متوقف کرده و اراده واقعي نشان دهد، گفت: مجددا بر آمادگي ايران براي جمع بندي مذاکرات در اسرع وقت تأکيد کردم‌.
«حسين اميرعبدالهيان» در يک رشته توئيت به گفت‌وگوي تلفني با «جوزپ بورل»  اشاره کرد و نوشت: در مکالمه سازنده با او، پيام‌هاي تبادل شده در مورد مذاکرات وين را بررسي کرده و مجددا بر آمادگي ايران براي جمع بندي مذاکرات در اسرع وقت تأکيد کردم‌. آمريکا مي‌بايست سياست يک بام و دو هوا را متوقف کرده و اراده واقعي نشان دهد. کاملا متعهد به تامين حقوق ملت ايران هستيم. اميرعبداللهيان در توئيت ديگري خاطرنشان کرد: همچنين مجددا موضع کاملا روشن خودمان در مورد جنگ اوکراين را بيان کردم: جنگ راه‌حل نيست.در عين حال اتهامات بي‌اساس و ساختگي هستند. با توجه به مواضع EU3 (سه کشور اروپايي) و آمريکا در خصوص حقوق بشر در ايران، قويا هرگونه دخالت خارجي در امور داخلي ايران را رد کردم‌. او ايران را لنگرگاه ثبات در منطقه خواند.
ابتکارات جديد در روند احياي برجام
«علي باقري»، معاون وزير امور خارجه در جمع سفرا و روساي نمايندگي‌هاي خارجي مقيم تهران از ارسال ابتکارات ايران درباره مذاکرات وين به «انريکه مورا»، قائم مقام مسئول روابط خارجي اتحاديه اروپا خبر داده و گفت: در روزهاي گذشته ابتکاراتي را با هدف پيشبرد و جمع‌بندي مذاکرات وين به هماهنگ کننده مذاکرات ارسال کرده و اميدواريم اين ابتکارات زمينه ساز تحرکي جديد در عرصه مذاکرات باشد.
ايران به نتيجه مثبت مذاکرات نياز دارد
«حسن بهشتي‌پور»، تحليگر مسايل بين‌الملل در پاسخ به اين سوال که روابط بين ايران و آمريکا براي احياي برجام با توجه به اينکه طرف آمريکايي خود را نسبت به برجام نااميد مي‌داند ولي طرف ايراني به پيام‌هاي محرمانه غربي‌ها و البته اشتياق خودشان براي به سرانجام رسيدن برجام اشاره مي‌کند، به کجا خواهد کشيد، به خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد: «در روابط بين‌الملل آنچه مشخص است سياست‌هاي اعلامي و اعمالي دولت‌ها با هم متفاوت است. رفتار آمريکا در مورد برجام را هم بايد در اين قالب بررسي کرد. آنچه مشخص است تا اين لحظه سياست‌هاي اعلامي آمريکا نشان از نااميدي آنها دارد ولي سياست‌هاي اعمالي آنها نشان از ادامه مذاکرات مي‌دهد، چنين پيام‌هايي نشان دهنده آن است که طرف آمريکايي مي‌خواهد زمان را به سود خود منجمد کند. حزب دمکرات در حال رقابت انتخاباتي سرنوشت‌‌سازي است و مي‌خواهد ادامه مذاکرات را به بعد از انتخابات ميان‌دوره‌اي کنگره موکول کنند.»
اين تحليلگر مسايل بين‌الملل با اشاره به مذاکرات ايران و «آژانس بين‌المللي انرژي اتمي» که مي‌تواند پيش‌ شرط ادامه مذاکرات احياي برجام باشد، ادامه مي‌دهد: «ايران پيش از آنکه بخواهد مشکلات خود را با غرب حل کند بايد بر سر چالش‌هايي که با آژانس دارد به توافق برسد. در اين مورد به تازگي اعلام شده است که «محمد اسلامي»، رييس سازمان انرژي اتمي قرار است براي رسيدن به نتيجه مشخص ايران را به مقصد وين ترک کند. اگر ايران بتواند در اين زمينه با آژانس به توافق برسد بعد از آن غربي‌ها را پاي ميز مذاکره خواهد ديد. اگه چه مذاکرات ايران و آژانس ارتباط مستقيمي با برجام ندارد ولي در روند چالش‌هاي موجود بين ايران و غرب تعيين کننده خواهد بود. به موضوع ديگر که بايد در روند مذاکرات ايران و غربي‌ها به آن اشاره کنيم ناآرامي‌هاي داخل کشور است. از سوي آمريکايي‌ها اين تئوري را دنبال مي‌کنند که اعتراضات در اين چه سرنوشتي پيدا مي‌کند تا با توجه به تحولات داخلي بتواند از ايران در روند احياي برجام امتياز بگيرد.»
او در پاسخ به سوالي ديگر مبني بر اينکه ايران براي به نتيجه رسيدن مذاکرات موسوم به احياي برجام منتظر چه رخ‌داد و اتفاقي است، اضافه مي‌کند: «به‌نظر شخصي من ايران هرچه زودتر به نتيجه‌اي در مذاکرات برسد برايش بهتر است، يعني شرايط اقتصادي و اجتماعي داخلي ما به گونه‌اي است که منابع مالي و رونق گرفتن مسايل اقتصادي نياز داريم. باتوجه به اين توضيح به‌نظر ايران فقط در انتظار به نتيجه رسيدن روند مذاکرات است. ايران پيش از جنگ روسيه-اوکراين نمي‌دانست که چالش بين اين همسايه‌ها مي‌تواند در روند مذاکراتش با غرب تا اين حد تاثيرگذار باشد. اينکه در ادامه اين درگيري‌ها چه موضوعاتي در رابطه با مذاکرات ايران و غرب پيش خواهد آورد غير قابل حدس است. با اين وجود براي ايران بهتر است هرچه زودتر بايد به توافق اوليه با غرب برسد.»