باران هم هوا را نشست

آرمان ملي: باران آمد، برف هم آمد اما نه تاثيري بر منابع و مخازن آب داشت و نه تاثيري در رفع آلودگي هوا. بر اساس داده‌هاي شرکت کنترل کيفيت هواي تهران، با وجود بارندگي‌هاي اخير، کيفيت هواي پايتخت در اکثر مناطق در شرايط ناسالم براي گروه‌هاي حساس، قرار گرفت و ميانگين غلظت ذرات معلق کمتر از 2.5 ميکرون عدد 121 و 122را نشان دادند. بر اساس شاخص کيفيت هوا (AQI)، زماني که شاخص عددي بين 101 تا 150 را نشان دهد، کيفيت هوا در شرايط ناسالم براي گروه‌هاي حساس، است. هرچند که گفته شد هواي تهران از ساعت13 روز يکشنبه (4دي) ناسالم بوده اما گويا از ساعت 4 بامداد روز گذشته با رسيدن به عدد 97 بنا به آنچه مسئولين مي‌گويند، مطلوب شد و گويا همين‌طور در مرز مطلوب و نامطلوب در نوسان بوده. مرکز پايش آلودگي هواي محيط زيست استان تهران هم اطلاعيه‌اي صادر کرد و گفت؛ با پايان يافتن موج برف و باران در استان تهران، هواي اين استان در روز چهارشنبه آلوده خواهد بود. و دوباره توصيه‌ها شروع شد که چه گروه‌هاي سني از خانه بيرون نروند چه فعاليت‌هايي در فضاي باز صورت نگيرد و از کدام ماسک‌ها بهتر است استفاده شود و... معمولا وقتي هوا آلوده مي‌شود، مقامات مسئول رسيدگي به وضعيت و کيفيت هوا در نهايت دست به دامان بارندگي مي‌شوند و همان‌طور که آمار و اطلاعات و کيفيت ملموس نشان مي‌دهند، بارندگي‌هاي اخير تاثيري بر کاهش آلودگي هوا نداشته‌اند. مسئولين در تمام سال‌هاي گذشته چه کاري بايد انجام مي‌دادند و بر کدام زير ساخت‌هاي بنيادين متمرکز مي‌شدند که مشکلي را نه سطحي و موقت بلکه دائمي رفع کنند؟مجيد فراهاني، عضو سابق شوراي شهر تهران در پنجمين دوره آن، پيشتر و اوج روزهاي آلودگي هواي تهران، انتقاداتي را به سياست‌هاي مسئولين شهري مطرح کرده و گفته بود بر اساس قانون هواي پاک، همه دستگاه‌هايي که در بحران آلودگي هوا نامشان ذکر مي‌شود، زير مجموعه و در واقع تحت راهبري و فرماندهي شهرداري هستند و اين در حالي بود که عليرضا زاکاني، شهردار تهران در چندين مرتبه گفته بود که 23 دستگاه مسئولند و شهرداري هم يکي از آنهاست .اتفاقا يکي از وعده‌هاي اصلي او در زمان انتخابات شهرداري بود. آقاي فراهاني از اين قضيه متعجب بود که چرا شهرداري تاکنون يک جلسه هم در اين خصوص ترتيب نداده تا با حضور دستگاه‌ها و مسئولين ذي‌ربط، چاره‌اي براي اين کار انديشيده شود و در عوض جلسات قرارگاهي بي‌ارتباط با وظايف و مسئوليت‌هاي شهرداري برگزار شود. او در بخشي از گفت‌وگويي که با «آرمان‌ملي» انجام داده، به بحث کارهاي فوري و کارهاي زيرساختي با تاثيرگذاري درازمدت، اشاره مي‌کند و اين نکته براي ما روشن مي‌شود که اگر يک سري فعاليت‌هاي درازمدت در خصوص رفع آلودگي هواي تهران، در يک مديريت شهري برنامه‌ريزي شود، ممکن است در مديريت بعدي پيگيري نشده و رها شود و به اين ترتيب مديريت‌هاي متنوع ساز خودرا براي رفع آلودگي هوا بنوازند. اين طور که به نظر مي‌رسد، منافع و نزديکي‌هاي جرياني و تفکرات سياسي بر تخصص و پيگيري اعمال کارشناسانه که انجام رساندنش به نفع شهروندان باشد، ارجحيت دارد و اين آلودگي هواست که همچنان دودش به چشم مردم مي‌رود.
قرار بود مازوت نسوزانيم و از ورود کاميون‌ها به شهر جلوگيري شود
بحث رفع آلودگي هوا، بحثي زيرساختي است، از مجيد فراهاني مي‌پرسيم که آن‌ها در دوران چهار ساله‌اي که مسئوليت عضويت در شوراي شهر تهران را به عهده داشتند، اگر کارهايي که در زمينه رفع آلودگي هواي تهران انجام داده‌اند، آيا تاثيري هم گذاشته است؟ او مي‌گويد که «کارها چند جهت دارند؛ يکي کارهاي فوري و فوتي هستند که بايد خيلي زود انجام شده و تاثير آني دارند و ديگري بحث کارهاي زيرساختي و تاثير درازمدت آن است که آن‌ها هم بايد در برنامه کاري گنجانده شوند.» دکتري رشته مديريت پروژه و ساخت، درحوزه کارهاي فوري فوتي و اورژانسي که بايد انجام شود و قطعا در بحث آلودگي هوا تاثير خواهد داشت، مساله جلوگيري از سوزاندن مازوت توسط صنايع اطراف شهر تهران را مطرح مي‌کند؛ همچنين جلوگيري از ورود کاميون‌هايي به شهر که گازوئيل را به صورت ناقص مي‌سوزانند. فراهاني ادامه مي‌دهد که «بنا بود بر اساس وعده‌ها، اتوبان کمربندي شهيد بروجردي تکميل شود و کاميون‌ها براي عبور و مرور، ديگر وارد شهر تهران نشوند و از کمربندي عبور کنند که علي‌رغم وعده‌ها هنوز اين جاده تکميل نشده.» به همين دليل از نظر اين کارشناس شهري، يک سري کارهاي فوري هست که بايد انجام شود و يکسري کارهاي ديگر هم مثل گسترش حمل و نقل عمومي و مسائلي از اين دست، تاثيرات درازمدت خواهند داشت.
تا نوسازي انجام نشود، آلودگي هوا کم نمي‌شود


اما بحث گسترش ناوگان حمل و نقل عمومي که مطرح مي‌شود، باز هم وعده‌هاي مسئولان در خصوص افزايش واگن‌هاي مترو و اتوبوس‌ها در سطح شهر به ياد مي‌آيد؛ وعده‌هايي که به حقيقت نزديک نشدند و تنها توصيه‌هايي مبني بر استفاده شهروندان از وسايل حمل و نقل عمومي در روزهاي آلودگي هوا مطرح شد. در خصوص اين ناوگان يک مساله ديگر هم مطرح مي‌شود و آن بحث فرسودگي آن است. به نظر مي‌رسد هرچه فرسوده‌تر باشند هوا را بيشتر آلوده مي‌کنند. در اين زمينه روز گذشته، داريوش گل‌عليزاده، سرپرست مرکز ملي هوا و تغيير اقليم سازمان حفاظت محيط زيست با بيان اينکه افزايش تعداد وسايل نقليه فرسوده بر اثر کند پيش رفتن روند از رده خارج کردن اين وسايل در سنوات گذشته، نقش مهمي در تشديد آلودگي هواي تهران در سالجاري داشته است، گفت: «نوسازي ناوگان حمل‌ونقل عمومي و شخصي تهران شامل اتوبوس‌ها و تاکسي‌هاي عمومي و خودروها و موتورسيکلت‌هاي شهروندان، با اسقاط وسايل نقليه فرسوده و جايگزين کردن وسايل نقليه کم‌مصرف، يکي از مهم‌ترين راهکارهاي کاهش آلودگي هواي پايتخت محسوب مي‌شود.»