روزنامه جوان
1401/11/24
برف روی برف به امید جبران خشکسالی‌ها
برف یک بار دیگر تهران و بسیاری از بخش‌های کشورمان را سفیدپوش کرد تا با بارش دانه‌های سفید رنگش شادمانی را به دل یکایک مردم سرزمین‌مان سرازیر کند. پس از دو سال خشکسالی پیاپی، حالا زمستانی پربرکت از راه رسیده است و بلور‌های سفید و درخشان برف رقص‌کنان خودشان را از آسمان به زمین می‌رسانند تا نویدبخش دست و دلبازی آسمان و برکت الهی باشند. پایین بودن نسبی دمای هوا و بارش‌ها به صورت برف موجب میشود در نقاط کوهستانی و یخچال‌های طبیعی این برف ذخیره شود و در بهار و اوایل تابستان، دانه‌های برف کم‌کم ذوب‌شده و لب‌های زمین را‌تر کنند. مزیت دیگر بارش برف هم آن است که از سیلاب و خسارات آن دیگر خبری نیست، بلکه دانه‌های برفی رفته‌رفته ذوب می‌شوند و آب رودخانه‌های حوضه‌های آبریز را تأمین می‌کنند. بارش‌های امسال در نیمه جنوبی کشور بالاتر از حد نرمال بوده، اما در نیمه شمالی همچنان با حد نرمال فاصله معناداری داریم. با وجود این بارش‌های اخیر می‌تواند همه را دلگرم کند؛ دلگرم به اینکه در ماه‌های پربارش سال یعنی اسفند و فروردین، آسمان دست و دلبازانه ببارد و دو سال خشکسالی پیاپی را جبران کند. بارش برف همیشه برای همه نویدبخش شادی و شعف بوده و است. چه در دوران کودکی‌مان که چشم به آسمان می‌دوختیم تا برف ببارد و مدرسه‌ها را تعطیل کند و چه حالا که بارش برف نویدبخش حیات و زندگی و تأمین آب مورد نیاز کشور در بخش‌های مختلف است. بارش برف از دیروز شروع شده و طبق پیش‌بینی‌ها امروز هم قرار است همچنان برف چادر سفیدش را بر سر بسیاری از نقاط کشور بکشد و شادی و امید در دل مردم بکارد، اما یک سؤال جدی، آیا این بارش‌ها می‌تواند دو سال خشکسالی پیاپی را جبران کند؟ برای پاسخ به این سؤال سراغ مسئولان سازمان هواشناسی کشور می‌روم. بارش‌هایی که خیلی مؤثر است احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به سؤال «جوان» درباره تأثیر بارش‌ها در حل معضل کم‌آبی کشور با تأکید بر اینکه همین بارش‌ها می‌تواند در کنار هم جمع شود تا آب این سرزمین تأمین شود، می‌افزاید: «بارش‌هایی مثل همین برف تهران خیلی مؤثر است.» به گفته وی به صورت برف بودن این بارش‌ها موجب میشود در مناطق کوهستانی باقی بماند و سریع از طریق رودخانه‌ها از حوزه خارج نشود. در واقع پایین بودن دما و بارش به صورت برف در مناطق کوهستانی شمال تهران و البرز موجب میشود تا برف‌ها بنشیند و برف‌های بعدی هم روی آن جمع شود و در ادامه به سدی می‌ریزد که در پایین دست وجود دارد. از سویی، چون این آب به صورت برف و جامد است، ذخیره و در فصل بهار و اوایل تابستان ذوب میشود و دبی رودخانه‌ها را حفظ می‌کند. وظیفه تأکید می‌کند: «هر قدر این برف‌ها بیشتر ببارد، در بهار و تابستان رودخانه‌ها دائمی‌تر می‌شوند و زود خشک و قطع نمی‌شوند و اثر خیلی زیادی دارد.» طبق توضیحات وی، چون برف‌ها به تدریج ذوب میشود، موجب خواهد شد تا لایه‌های زیرین خاک مرطوب شود. علاوه بر این اثرات مثبتی روی آفات گیاهی دارد. طبق توضیحات رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی برف در حوزه و به خصوص مناطق کوهستانی باقی می‌ماند. اولاً در داخل زمین نفوذ می‌کند و در نهایت هم به صورت سیلاب آسیب نمی‌زند. وقتی در یخچال‌های کوهستانی انباشت برف به خوبی صورت بگیرد، در فصل گرم ماندگاری این برف بیشتر میشود، از آن طرف ماندگاری رودخانه‌ها را بیشتر و به نوعی رود‌ها را تغذیه می‌کند. وی می‌افزاید: «اینکه می‌بینید در تابستان روخانه‌ای هنوز آب دارد، به دلیل بالادست حوزه است که یخچال‌های طبیعی و دائمی دارند و برفی که ذوب میشود به تدریج در حاشیه روخانه‌ها و چشمه‌های متعددی که وجود دارد، وارد رودخانه میشود و جریان آب آن را حفظ می‌کند.» وظیفه در عین حال تصریح می‌کند: «به طور کلی کمیت بارش خیلی مهم است. در حال حاضر در شمال غرب و دامنه‌های جنوبی البرز بارش‌ها به شدت زیر نرم است و خوشبختانه این بارش‌ها می‌تواند تا حدی این خشکسالی را جبران کند، اما تا رسیدن به حد نرمال هنوز فاصله زیادی وجود دارد.» جبران ۱۰ تا ۱۵ درصدی خشکسالی تهران بیش از دو سال خشکسالی در تهران و برخی دیگر از استان‌های نیمه شمالی، ذخیره آب سد‌ها را تقریباً خالی کرده و با خالی شدن سد‌ها از آب، دل مردم هم خالی شده است! رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور درباره اثر این بارش‌ها در بهبود وضع تهران اینگونه توضیح می‌دهد: «استان تهران با شرایط نرمال حدود ۴۹ درصد فاصله داشت و تقریباً نصف بارش نرمال را تا این موقع از سال دریافت کرده بود. این بارندگی می‌تواند حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد این سیستم را بهبود بخشد و سیستم‌های بعدی بتوانند این کم‌آبی را جبران کنند.» آنطور که وظیفه می‌گوید دو سال گذشته ما شرایط خشکسالی داشتیم و وقتی خشکسالی رخ می‌دهد برای بازه دو سال و بیشتر موجب میشود تا رطوبت خاک کاهش پیدا کند. وی تأکید می‌کند: «در حال حاضر هم به دلیل کم‌بارشی دبی رودخانه‌ها بسیار کاهش یافته بود و حتی برخی از رودخانه‌ها خشک شده بودند. این بارندگی‌ها می‌تواند تا حدودی این موضوع را جبران کند، اما کافی نیست و امیدواریم در اسفند و فروردین که ماه‌های پربارش محسوب می‌شوند، بارش‌های خوبی را دریافت کنیم تا تنش آبی را کاهش دهد.» وی در عین حال می‌افزاید: «در برخی استان‌ها مثل تهران و همدان در تنش آبی قرار داریم و برخی از سد‌ها مثل سد سفیدرود که حوزه آبی‌اش در استان‌های کردستان، آذربایجان و از این طرف قزوین و آذربایجان است، وضعیت مطلوبی ندارند و ذخیره آب پشت سد‌ها کم است و امیدواریم این بارش‌ها و تداوم آن وضعیت را تا حدود زیادی بهبود بخشد.» سیرابی نیمه‌جنوبی و تشنه ماندن نیمه‌شمالی صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور در گفتگو با «جوان» ضمن تأکید بر اینکه هنوز اطلاعات از سراسر کشور جمع‌آوری نشده است، می‌گوید: «به طور کلی برای نیمه جنوبی کشور به ویژه حاشیه زاگرس مشکل خاصی وجود ندارد و بارش‌ها بیشتر از نرمال هم است، اما برای نیمه شمالی کشور ما کماکان کم‌آبی را داریم و این بارش‌ها نمی‌تواند جبران کم‌بارشی قبلی باشد چراکه دو سال خشکسالی مداوم را داشته‌ایم و تا همین ۲۲ بهمن، ۱۷ درصد کمتر از نرمال بوده‌ایم. اما بوشهر، فارس، کهگیلویه‌و‌بویراحمد و یزد جزو استان‌هایی هستند که بیشتر از حد نرمال بارش داشته‌اند و بعد از این بارش‌ها ممکن است استان‌های دیگری همچون چهارمحال‌وبختیاری به آن‌ها اضافه شوند.» وی تأکید می‌کند: «در مجموع پاییز خشکی داشتیم و در نیمه شمالی کشور تقریباً بارشی نداشتیم و استان‌هایی مثل گیلان، مازندران، تهران، البرز و همدان عدد‌های درشتی زیر نرمال بارش دارند.»
سایر اخبار این روزنامه
پرواز سینمای دفاع مقدس در شب سیمرغ‌های بلورین
دورهمی شکست خوردگان
انقلاب اسلامی همچنان زنده و پویا
حرف‌های همدلانه در اختتامیه‌ای گرم
اهمیت جایزه‌ای که دختر شهید بروجردی به حمیدیان داد
شنبه‌های کابوس‌وار نتانیاهو
یک میلیون فرانسوی علیه ماکرون در خیابان
برف روی برف به امید جبران خشکسالی‌ها
آلمان به دنبال احیای سربازی اجباری
۴ سال از گام دوم گذشت
جلاد شاه هم دموکراسی‌خواه شد!
گام اول شفافیت مولدسازی
