روزنامه خراسان
1402/09/11
پژوهشی ایرانی با بازتاب جهانی
صابر | روزنامه‌نگار - نتایج پژوهشی در دانشگاه علوم پزشکی سمنان به سرپرستی دکتر احمد جیدی انعکاس وسیعی در رسانه‌های جهان داشت. در این پژوهش که برای اولین بار با این گستردگی و کیفیت در دنیا انجام می‌شد، مشخص شد افرادی که تند و سریع پیاده‌روی می‌کنند، خطر ابتلا به دیابت را تا ۳۹ درصد کاهش می‌دهند. نتایج جالب توجه این مطالعه که با اتکاء به سال‌ها تحقیق و بررسی وضعیت مردم در نقاط مختلف دنیا به‌دست آمده می‌تواند با توجه به طغیان دیابت نوع2 در ایران و جهان، از اهمیت زیادی برخوردار باشد؛ برای همین طی یکی دو روز اخیر بسیاری از رسانه‌های فراگیر و معتبر دنیا به انعکاس جزئیات آن پرداختند. به همین بهانه در این پرونده سراغ این دستاورد بزرگ در پیشگیری و درمان دیابت نوع 2 رفتیم و با دکتر احمد جیدی که طی این روزها با بسیاری از رسانه‌های خارجی گفتوگو کرده بود به عنوان اولین رسانه داخلی دراین‌باره صحبت کردیم. با ابعاد مختلف این موضوع همراه ما باشید. چرا پیشگیری از دیابت نوع 2 مهم است؟ با بالا رفتن سن، نداشتن تحرک، تغذیه نامناسب، افزایش وزن و زمینه وراثتی افراد زیادی در خطر ابتلا به دیابت قرار می‌گیرند. تکرر ادرار، تشنگی، احساس دایمی گرسنگی و خستگی، تاری دید و ترمیم نشدن زخم‌ها از علایم ابتلا به این بیماری است که می‌تواند زندگی فرد و اطرافیانش را دستخوش تغییراتی کند و در صورت توجه نکردن به کنترل و درمان ممکن است عواقب ناخوشایند زیادی هم داشته باشد. چند روز قبل بود که رئیس پژوهشکده غدد و متابولیسم دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با اشاره به این که ابتلا به دیابت در کشور از حدود ۷ درصد به حدود ۱۵ درصد رسیده است، گفته است: «دیابت نوع ۲ در جوانان افزایش یافته که ارتباط مستقیمی با افزایش چاقی و اضافه وزن در جوانان دارد.» مدتی قبل هم معاون فنی مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت ضمن تشریح آخرین وضعیت بروز دیابت در ایران و جهان، گفت: «دیابت نوع ۲ معمولا بیماری میان‌سالان و سالمندان است؛ اما طی سال‌های اخیر به علت افزایش میزان چاقی، نداشتن تحرک بدنی و رژیم غذایی نامناسب، در گروه سنی نوجوانان و جوانان نیز به طور فزاینده‌ای دیده میشود.» او درباره وضعیت بروز دیابت در جهان هم بیان کرده: «تعداد مبتلایان به دیابت در گروه سنی ۲۰ تا ۷۹ سال در سال ۲۰۲۱ بیش از ۵۳۷ میلیون نفر بود و پیش‌بینی میشود این تعداد تا سال ۲۰۴۵ از مرز ۷۸۴ میلیون نفر بگذرد اما متاسفانه بیش از ۷۵ درصد بیماران در کشورهای با درآمد کم و متوسط زندگی می‌کنند و نیمی از مبتلایان به دیابت یعنی بیش از ۲۳۰ میلیون نفر هم از بیماری خود بی‌خبر هستند.» با این اوصاف عجیب نیست که رسانه‌های دنیا دستاورد پژوهشگران در دانشکده علوم پزشکی سمنان را منعکس کردند چون می‌تواند انقلابی در زمینه پیشگیری و کنترل دیابت نوع 2 باشد. سرعت پیاده‌روی در کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ موثر است بر اساس پژوهش جدیدی که پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی سمنان، محققان امپریال کالج لندن و کالج دانشگاه نیو اسلو در نروژ در مطالعه بین‌المللی خود نشان داده‌اند و در مجله «پزشکی ورزشی بریتانیا» منتشر شد و علاوه‌بر رسانه‌های حوزه سلامت، رسانه‌هایی مثل «دویچه‌وله»، «سی ان ان» و «ایندیپندنت» هم نتایجش را منعکس کردند، پیاده‌روی با سرعت خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می‌دهد. بر اساس این پژوهش، پیاده‌روی سریع خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در سنین بالاتر در زندگی را تا ۴۰ درصد کاهش می‌دهد. تکمیل 10 پژوهش به گزارش سی‌ان‌ان، نویسندگان این پژوهش ۱۰ تحقیق قبلی را که در سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۲۲ انجام شد، بررسی کردند. آن‌ها از طریق این پژوهش‌ها ارتباط بین سرعت راه رفتن و ابتلا به دیابت را در ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و ژاپن سنجیدند. محققان پس از بررسی داده‌ها طی هشت سال متوجه شدند افرادی که با سرعت متوسط پیاده‌روی می‌کردند، ۱۵ درصد کمتر با خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مواجه بودند، در حالی که در افرادی که سریع‌تر پیاده‌روی می‌کردند، خطر ابتلا به دیابت ۲۴ درصد کاهش یافت. در افرادی که سریع و تند پیاده‌روی می‌کردند هم خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ تا ۳۹ درصد کمتر گزارش شد. با چه سرعتی پیاده‌روی کنیم؟ در این تحقیق، سرعت پیاده‌روی آرام ۳.۲ کیلومتر در ساعت، پیاده‌روی معمولی ۳.۲ تا ۴.۸ کیلومتر در ساعت، پیاده‌روی نسبتا تند ۴.۸ تا ۶.۴ کیلومتر در ساعت و پیاده‌روی تند و سریع بیشتر از ۶.۴ کیلومتر در ساعت تعریف شد. بنابراین پژوهش، هرچه شدت فعالیت بدنی بالاتر باشد، از لحاظ بدنی به آمادگی جسمانی بهتری دست می‌یابید، چربی‌‌های بیشتری از دست می‌دهید و در نتیجه مقاومت بدن در برابر انسولین بیشتر میشود و خطر ابتلا به دیابت کاهش می‌یابد. روشی برای پیاده‌روی سریع متخصصان توصیه می‌کنند: «اگر می‌خواهید خودتان را به چالش بکشید می‌توانید از سرعت‌سنج‌ها و قدم‌شمارهایی که روی تلفن‌های هوشمند تعبیه شده‌اند، بهره‌مند شوید. از این طریق می‌توانید سرعت پیاده‌روی‌تان را به صورت عینی و دقیق اندازه‌گیری کنید.» پژوهشی برای نجات جان میلیون‌ها نفر به‌گزارش «دویچه‌وله» این مطالعه با تجزیه و تحلیل بیش از ۵۰۸ هزار بزرگ سال انجام شده و نشان می‌دهد راه رفتن سریع‌تر با آمادگی قلبی تنفسی و قدرت عضلانی بهتر ارتباط دارد که هر دو با کاهش خطر دیابت مرتبط هستند. پیاده‌روی سریع همچنین برای کاهش وزن مفید است و به بهبود حساسیت به انسولین کمک می‌کند. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، دیابت نوع ۲ یکی از تهدیدهای مهم سلامتی در جهان بوده و شیوع آن در سه دهه اخیر به شدت افزایش یافته است. بیش از ۵۳۷ میلیون نفر در سراسر جهان، به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند، اما برآورد میشود میلیون‌ها نفر دیگر از این واقعیت که به این بیماری مبتلا هستند اطلاعی نداشته باشند. اولین مطالعه جامع جهان درباره اثر سرعت پیاده‌روی بر دیابت را انجام دادیم گفتوگو با دکتر «احمد جیدی»، سرپرست این پژوهش از دانشگاه علوم‌پزشکی سمنان که در زمره دانشمندان 2درصد برتر جهان سال 2023 هم قرار گرفته است مجید حسین زاده | روزنامه‌نگار- انتشار نتایج محققان دانشگاه علوم‌پزشکی سمنان و دانشگاه لندن درباره ارتباط راه‌رفتن سریع‌تر با کاهش قابل توجه خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، مورد توجه بسیاری از سایت‌ها و خبرگزاری‌های جهان قرار گرفت. با دکتر «احمد جیدی»، سرپرست این پژوهش از دانشگاه علوم‌پزشکی سمنان تماس گرفتیم تا اطلاعات بیشتری درباره این پژوهش و دلیل توجه رسانه‌های مشهور جهانی اعم از گاردین، دویچه وله، سی‌ان‌ان، ایندیپندنت و ... را از او بپرسیم. مطالعات قبلی درباره سرعت پیاده‌روی نبود دکتر «جیدی» در ابتدای صحبت‌هایش در این باره می‌گوید: «موضوع این پژوهش ارتباط بین سرعت پیاده‌روی و پیشگیری از بروز دیابت نوع 2 بود. مطالعات قبلی انجام شده در این باره نشان داده بود که هر فردی که بیشتر پیاده‌روی می‌کند، طبیعتا احتمال بروز دیابت نوع 2 در او کمتر است. اما درباره تاثیر سرعت پیاده‌روی بر این بیماری مطالعات جامعی نداشتیم که آیا علاوه بر مقدار پیاده‌روی، سرعت پیاده‌روی یا بهتر است بگویم سرعت راه‌رفتن با بروز دیابت نوع 2 ارتباطی دارد یا نه. این اولین مطالعه جامع در جهان است که در این باره انجام و نتایج آن‌هم منتشر شد و مورد توجه بسیاری از سایت‌های معتبر جهان قرار گرفت». 10 مطالعه معتبر را آنالیز کردیم عضو هیئت علمی این دانشگاه درباره نتایج این مطالعه می‌گوید: «همان‌طور که حتما در خبرگزاری‌ها و سایت‌های مختلف هم دیدید، نتایج این پژوهش نشان داد که هرچه سرعت پیاده‌روی بیشتر باشد، احتمال بروز دیابت نوع 2 در افراد عادی جامعه یعنی بزرگ سال‌های بالای 18سال کمتر است. ما این مطالعه را به صورت مروری انجام دادیم. به عبارتی، 10 مطالعه معتبر از سراسر جهان را جمع‌آوری و نتایج آن‌ها را هم با دقت و وسواس بسیار با کارهای پژوهشی دقیق بررسی کردیم و روی هم ریختیم تا آنالیز کنیم. نتایج آن نشان داد که بین سرعت راه‌رفتن و احتمال بروز دیابت نوع 2 یک ارتباط وجود دارد. بنابراین تصمیم گرفتیم تا علاوه بر اثبات این موضوع، به جزئیاتی درباره آن هم به طور مشخص‌تر دست یابیم.» دستورالعمل‌های فعالیت‌های‌بدنی معمولا روی مقدار ورزش تمرکز دارد دکتر «جیدی» درباره علت توجه رسانه‌های مختلف جهان به نتایج این پژوهش می‌گوید: «اهمیت این پژوهش به این دلیل بود که تا امروز چنین پژوهشی در دستورالعمل‌های فعالیت‌های بدنی نبود. یعنی دستورالعمل‌هایی که درباره ورزش، پیاده‌روی و فعالیت‌ها هستند، بیشتر بر مقدار ورزش تمرکز داشتند و پژوهش‌های بسیاری هم در این باره انجام شده است اما درباره سرعت آن چیزی نداشتیم که مثلا آیا سرعت راه‌رفتن با بروز دیابت ارتباطی دارد یا نه. چون موضوع آن جالب بود و نشریه‌ای هم که آن را چاپ کرد، معتبرترین نشریه جهان در این زمینه است، مورد توجه بسیاری از سایت‌ها و خبرگزاری های معتبر جهان قرار گرفت. نتایج این پژوهش برای اولین بار در مجله «پزشکی ورزشی بریتانیا»که معتبرترین مجله ورزش و فعالیت بدنی در جهان است، چاپ شد. این نشریه، رتبه یک در این موضوع است». تا الان با cnn و nbc news در این باره مصاحبه کردم با دکتر جیدی درباره بازتاب پژوهش در رسانه‌های جهان صحبت کردیم که می‌گوید: «جالب است بدانید بعد از مشخص‌شدن نتایج پژوهش، این نشریه یک بیانیه مطبوعاتی در این باره آماده و منتشر کرد. یعنی خودشان به ما گفتند که ما می‌خواهیم یک بیانیه مطبوعاتی در این باره بدهیم و این موضوع را در کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی‌مان مطرح کنیم و به آن ضریب بدهیم.» او با این مقدمه ادامه می‌دهد: «سپس از من شماره تلفن گرفتند و گفتند که بعد از انتشار نتایج این تحقیق، از رسانه‌ها، نشریات و سایت‌های معتبر با من تماس گرفته خواهد شد که تا امروز از cnn و nbc news با من تماس گرفتند و مصاحبه‌هایی با آن‌ها داشتم. همان‌طور که گفتم چون این موضوع مهم بود و نشریه‌ای هم که خبر آن را منتشر کرد، معتبر و در جهان سرشناس بود، بنابراین خیلی سر و صدا کرد و مورد توجه قرار گرفت و پوشش داده شده است.» داوری نتایج این پژوهش، 6 ماه طول کشید دکتر «جیدی» درباره انجام این پژوهش می‌گوید: «این پژوهش 4 نویسنده و محقق دارد که 3 نفر آن‌ها از دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان هستند. یعنی نویسنده اول، دوم و سوم از همکارهای من در دانشگاه علوم پزشکی سمنان هستند و نفر چهارم هم از دانشگاه لندن بود که با او همکاری کردیم. این را هم بگویم که تقریبا همه اطلاعات این پژوهش در نشریه‌ای که گفتم، منتشر شده ولی باید بدانید که این پژوهش چون یک مطالعه مروری بود، تقریبا 2 ماه زمان برد که این مطالعات مختلف از سراسر جهان را جمع‌آوری کنیم، یک آنالیزی روی آن‌ها انجام بدهیم و سپس نتیجه‌گیری کنیم. از زمانی هم که نتایج این تحقیق را برای چاپ در این نشریه ارسال کردیم، فرایند چندین باره داوری آن، بررسی نتایج آن و ... 6 ماه طول کشید تا به مرحله چاپ رسید.» روند ابتلا به دیابت نوع 2 در جهان صعودی است به او می‌گویم که ما در پرونده زندگی سلام مورخ 30 آبان با تیتر «طغیان زیرپوستی دیابت نوع 2 در کشور» به دلایل ابتلا و راه‌های پیشگیری از آن پرداختیم که می‌گوید: «بله، این مسئله مهمی است که نیاز به اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی دارد. چند وقت پیش اعلام شد که «متفورمین» شایع‌ترین داروی مصرفی در ایران است که برای دیابتی‌ها استفاده میشود. ضمن این که چند روز پیش، مدیرکل بیمه سلامت کشور اعلام کرد که سالی هزار میلیارد تومان فقط پول داروی انسولین در کشور است که هزینه میشود. روند ابتلا به دیابت نوع 2 هم در کشورهای در حال توسعه مثل ایران رو به صعود است. البته در جهان هم همین‌طور است. بنابراین مقالاتی در این باره که معتبر باشند و در حوزه فعالیت فیزیکی برای پیشگیری از دیابت باشد، به آن توجه ویژه‌ای میشود.» آقایان 87 گام و خانم‌ها 100 گام در دقیقه او که دکترای تخصصی تغذیه دارد، درباره نتیجه این پژوهش به نکته‌ای اشاره می‌کند که هنوز رسانه‌ای نشده است و می‌گوید: «راهکاری که ما به عنوان نتایج این پژوهش به آن رسیدیم، خیلی ساده است و مداخله پیچیده‌ای در رفتارهای فرد برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نیست. فقط از افراد می‌خواهد که وقتی برای انجام فعالیت‌های روزمره یا زمان ورزش راه می‌روند، یک مقداری تندتر راه بروند. ما یک عددی هم در این پژوهش به دست آوردیم که کمترین سرعتی است که به پیشگیری از بروز دیابت نوع 2 کمک می‌کند، تقریبا راه رفتن با سرعت 4 کیلومتر در ساعت که همه‌جا منتشر شده است. این نکته را هم باید اضافه کنیم که این سرعت میشود 87 گام در دقیقه برای آقایان و 100 گام در دقیقه برای خانم‌ها. یعنی حداقل سرعت و تعداد گام در دقیقه که کمک می‌کند از بروز دیابت پیشگیری شود، این مقدارهایی است که خدمت‌تان عرض کردم.» یکی از دانشمندان برتر 2درصد جهان در 2023 هستم یک هفته پیش بود که معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان از قرار گرفتن نام دکتر «احمد جیدی» در فهرست دانشمندان برتر 2درصد جهان در سال 2023 خبر داد. او در این باره می‌گوید: «دانشگاه استنفورد آمریکا، رقابتی‌ترین دانشگاه جهان شناخته میشود که یک سری معیارها را برای اعلام این فهرست مشخص کرده است. مثلا تعداد مقالات علمی فرد، نشریاتی که آن‌ها چاپ میشود، تعداد ارجاعاتی که پژوهش‌های دیگر به این مقالات دارند و چند شاخص ترکیبی دیگر که همه آن‌ها را کنار یکدیگر قرار می‌دهد و هر ساله پژوهشگرهای 2 درصد برتر جهان را انتخاب می‌کند که در فهرست سال 2023، من یک نفر از آن‌ها بودم.»
سایر اخبار این روزنامه
پایان آتش بس؛ آغازجنگ
"پرند" در مسیر توسعه
سلام دوران ما بر ادبیات فاخر درآمدزا
مالیات ستانی بیش از درآمد ابلاغی
یادداشت روز
مردی که جنایت را غسل تعمید داد!
پژوهشی ایرانی با بازتاب جهانی
پنهان کاری نیروگاه توس در آمار مازوت سوزی
تغییر محاسبات استراتژیک تهران- ریاض
آخرین فرصت های غرب برای نجات زلنسکی
سایه سنگین انحلال بر سر ناترازها
زوایای جدید از یک پرونده جنایی!
ما 6 میلیون سفر، آن ها 10 هزار
