سرآمدی ایران در پیوندهای حیاتی


صادق غفوریان- وقتی طبابت و درمان درد انسان ها از شیرین ترین رفتارها و کنش های انسانی باشد، بی شک پیوند اعضا، در علوم و فنون پزشکی از شیرین ترین های آن هاست. باز شیرین تر از این زمانی است که می شنویم و می خوانیم که ایران در حوزه پیوند اعضا جایگاه نخست آسیا و رتبه آبرومندی در دنیا دارد.
رئیس مرکز نظارت و اعتباربخشی امور درمان وزارت بهداشت، روز گذشته اعلام کرد که ایران در حوزه پیوند عضو سرآمد است و طبق آخرین آمار در سال ۲۰۲۳، تعداد ۱۱۲۱ اهدای عضو در کشور انجام شده است.

اول در آسیا،  29 در جهان


اما برای این که جزئی تر از جایگاه و توانمندی ایران در حوزه پیوند اعضا آگاهی یابیم به سراغ دکترامید قبادی، نایب‌رئیس هیئت‌مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان می رویم. او می گوید:  ۷۹ کشور دنیا از امکانات پیوند عضو برخوردار هستند که ایران در رتبه بیست‌ونهم پیوند جهان و نخست آسیا قرار دارد.

صرفه جویی ارزی با پیوند
در کنار آمار جایگاه جهانی ایران، ارقام دیگری نیز در این زمینه قابل توجه است:
-  شاخص اهدای عضو به صورت سالانه و به ازای یک در یک میلیون محاسبه می‌شود. میزان اهدای عضو کشور در سال ۷۹ معادل ۰.۲ درصد بود. پیش از دوران کرونا، میزان اهدای عضو کشور معادل ۱۴.۳ درصد بود و در دوران کرونا به ۱۳.۲۴ درصد رسید.
- از سال ۷۹ تا به امروز، بالغ بر ۱۱هزار عمل پیوند عضو در کشور انجام شده است. بررسی تعداد عمل‌های انجام‌شده بیانگر این است که ۲۵۰هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی ارزی برای کشور به ارمغان آورده است.
-اگرچه اهدای عضو مرگ مغزی در کشور رایگان است اما عضوی مانند ریه در کشور آمریکا حدود ۱.۵ میلیون دلار قیمت دارد.در ایران هر عمل پیوند کبد حدود ۵۰۰ میلیون تومان هزینه‌ دارد و این مبلغ توسط دولت پرداخت می‌شود.
- سالانه ۷۰۰ پیوند کبد در یک مرکز پیوند استان فارس انجام می‌شود. فقط ایران در خاورمیانه توانسته است تمام اعضای قابل پیوند را پیوند بزند.

8 هزار مرگ مغزی، 3 هزار پیوند
نکته قابل تامل در ماجرای پیوندها، تعداد زیاد مواردی است که در مسیر پیوند و جان بخشی به بیماران نیازمند پیوند قرار نمی گیرد. در این زمینه، دکتر قبادی می گوید: بررسی‌ها بیانگر این است که سالانه ۵ هزار تا ۸ هزار نفر در کشور مرگ مغزی می‌شوند که از این تعداد ۳۰۰۰ نفر از قابلیت پیوند برخوردار هستند. اگرچه ۳۰۰۰ مرگ مغزی مناسب پیوند در کشور وجود دارد اما فقط هزار نفر برای اهدای عضو رضایت می‌دهند.