وقت لبخند دانش بنیان ها


صادق غفوریان- حال دانش بنیان ها در حدود سه سال گذشته بهتر شده است؛ این را از مجموعه آمارها و گزارش های رسمی  می توان دریافت. رشد 8.4 برابری اشتغال در این شرکت‌ها، رشد 42.3درصدی تعداد شرکت های دانش بنیان، رشد ۲۴ درصدی واحدهای فناور مستقر در پارک‌های علم و فناوری و افزایش ۴۳۵ درصدی تعداد شرکت‌های صادراتی نمونه هایی از همین آمار و ارقام است که روز گذشته معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور آن ها را از دوران ریاست جمهوری شهید جمهور آیت ا... رئیسی گزارش کرده است. ما دراین گزارش، ضمن مرور آمارهایی از این دست، وضعیت بودجه دانش بنیان ها در سال 1403 و البته جایگاه آن ها در برنامه هفتم توسعه را هم بررسی می کنیم.

  رشد در نشریات و دیپلماسی علمی


قبل از ورود به ساحت آماری در حوزه شرکت های دانش بنیان، مرور وضعیت علمی در چند بخش خالی از لطف نیست:
-افزایش ۴۶ درصدی تعداد نشریات فارسی علمی نمایه شده در پایگاه های معتبر بین المللی(DOAJ)
 -رشد 1.24درصدی سهم دیپلماسی علمی از کل کمیت تولید علم ایران
-راه‌اندازی سامانه جریان اقتصادی نوین (جان) برای معرفی محصولات هسته‌های فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان،
- تقویت زیرساخت‌های ۱۶ شتاب‌دهنده و مرکز نوآوری خصوصی

 افزایش 42 درصدی تعداد شرکت ها
اما تعداد شرکت ها در دوره قریب به 3 سال دولت سیزدهم به چه میزان افزایش یافته است؟ در این خصوص، آمار رشد 42.3 درصدی پیش روی ماست که به نسبت سه سال، قابل توجه است. همچنین رشد ۲۴ درصدی واحدهای فناور مستقر در پارک‌های علم و فناوری و افزایش ۴۳۵ درصدی تعداد شرکت‌های صادراتی برای حمایت از صادرات دانش‌بنیان‌ها در این زمینه قابل توجه است.

از تحقیقات مشترک بین المللی چه خبر؟
جالب است بدانیم که پروژه های تحقیقاتی مشترک بین المللی در راستای توسعه همکاری‌های فناورانه بین‌المللی هم با رشد قابل توجه 148 درصدی همراه شده است. همچنین قراردادهای منعقد شده با دانشگاه و پژوهشگاه‌ها با صنعت و جامعه نیز 171 درصد رشد را تجربه کرده است.

 ایجاد بازارهای بین المللی
حوزه دانش بنیان ها در خارج از مرزها نیز شرایط رشد با شتابی را در 3 سال گذشته تجربه کرده اند. افتتاح مراکز توسعه بازار بین المللی محصولات و خدمات دانش بنیان و خلاق در کشورهای کنیا، ترکیه، ازبکستان و افتتاح مرکز نمایشگاهی ایران در اوگاندا از شمار این موارد است.

 لبخند از حمایت های مالی
دولت شهید جمهور، همچنین در حوزه حمایت های  مالی، تسهیلاتی و مالیاتی نیز روی خوشی به دانش بنیان ها و فعالیت های فناورانه داشته است:
-حمایت از تأسیس ۲۳ شرکت دانش بنیان در حوزه فناوری های نوظهور در کشور
- افزایش ضریب نوآوری با متخصصان بازگشتی توسعه بازار بین المللی محصولات و خدمات دانش بنیان و خلاق و حمایت مالی معادل 14.4 هزار میلیارد تومان
- اعطای هزار و ۱۴۰ مورد اعتبار مالیاتی (معافیت از پرداخت حق بیمه قراردادها) به شرکت های دانش بنیان
- حمایت مالیاتی از ۱۰۹۸ شرکت دانش بنیان با توجه به مصادیق فعالیت های دانش بنیان در سامانه یکپارچه مالیاتی و تقسیط حداکثری بدهی شرکت های دانش بنیان
- پرداخت ۲۱ هزار و ۱۸۶ فقره تسهیلات به ارزش 229.03 هزار میلیارد تومان به شرکت های دانش بنیان در 11ماه سال ۱۴۰۲

افزایش 5 برابری بودجه
بی شک تداوم این مسیر و نگاه رو به جلو در حوزه دانش بنیان ها مستلزم شرایط مطلوب بودجه ای است. در این زمینه دهقانی فیروزآبادی معاون علمی رئیس جمهور به تازگی با اشاره به افزایش پنج برابری بودجه معاونت علمی در برنامه هفتم توسعه و قانون بودجه ۱۴۰۳ گفته است: با وجود همه مشکلات و محدودیت‌های مالی، چنین افزایشی در بودجه معاونت علمی و فناوری کشور اتفاق افتاده که به معنای این است که علم و فناوری در نگاه رئیس جمهور شهید یک موضوع تجملی و تزیینی نبوده بلکه یک موضوع محوری درجه یک است که امیدوارم رئیس جمهور بعدی هم چنین نگاهی داشته باشند.