روزنامه ابتکار
1396/06/30
فعالان سیاسی درگفتوگو با « ابتکار» بررسی کردند سیاست و اتاقهای شیشهای
گروه سیاسی - اخیرا به طور پی در پی از گوشه کنار مسائلی مطرح میشود که نشان از محرومیت رسانهها و مردم از برخی مجامع سیاسی است. حال آنکه پنهان ماندن برخی موضوعها از چشم مردم و رسانهها تا چه اندازه در حل و فصل کردن آنها تاثیر دارد، سوالی است که همواره مطرح میشود. با افزایش نفوذ رسانهها و در پی آن آگاهی مردم از اتفاقاتی که درون نهادهای مختلف میافتد، هر از چندگاهی آشکارسازی مسائل برای مردم زیربار انتقاد قرار میگیرد. در همه نقاط دنیا با افزایش علم و تکنولوژی حکومتها راهی جز همراهی با رسانه ها نیافتند اما این که چرا در ایران این سطح از هجمه و انتقاد نصیب قشررسانه ای میشود، قابل توجه است. کما اینکه پیش از یافتن راه چاره برای حل مشکلات پیش آمده از آشکار شدن آنها جلوگیری کنیم، عنوانی جز پاک کردن صورت مسئله ندارد.اگر همه ابعاد فعالیت بدون محدودیت رسانه ها در فضای سیاسی بررسی شود، نتایج مثبت آن به راحتی قابل تشخیص است. به طوری که اگر فعالان سیاسی، دولت، جریانهای سیاسی و احزاب با رسانهها صادق باشند و در اتاق شیشهای
رسانه ها قرارگیرند با بسیاری از مشکلاتی که نه دلیل مشخصی دارند و نه راه حل مشخصی مواجه نمیشوند. ضمن اینکه مطالبات مردم براساس تواناییها و رویکرد افراد در جهت رفع دغدغههای آنها شکل میگیرد.
اما اگر رفع این مطالبات بعضا با مشکلاتی مواجه شود و این مشکلات در نهایت صداقت با مردم و رسانهها درمیان گذاشته شود، قطعا از ابهامات موضوع کاسته میشود و افراد حاضر در فضای سیاسی با رفتار معقولتری از سمت مردم مواجه میشوند. درواقع بهتر است از شخصی سازی رسانهها و سیاست منهای رسانه جلوگیری شود تا افکارعمومی هم در جریان مسائلی که روزانه در کشور و جریانهای مطرح است قرار گیرد. جهانبخش خانجانی از اعضای حزب کارگزاران سازندگی دررابطه با نامناسب بودن طرح مسائلی چون شخصی سازی مسائل منهای رسانه ها به «ابتکار» گفت:«جریانهای سیاسی حزبی قوی در ایران وجود ندارد لذا اگر احزاب از قدرت کافی برخوردار بودند میتوانستیم برای حل کردن مشکلات درون حزبی بدون رسانه ای شدن آنها در سطح وسیع توجیهی بیابیم. اما در شرایط فعلی بیان این مسئله نادرست است. وی با بیان اینکه اصلاح طلبان یک جریان سیاسی و یک جبهه فکری هستند، اظهار کرد: اصلاح طلبان ضرورتا تشکیلات منسجمی ندارند که توان حل مشکلات به طور مستقل را داشته باشند و به همین دلیل است که همواره موضوعهای مطرح در جریان اصلاح طلبی و احزاب و جریانهای دیگر رسانهای میشود و قطعا به سمع و نظر مردم خواهد رسید.»
همچنین مهدی مطهرنیا استاد دانشگاه در گفتوگو با «ابتکار» به ابعاد دیگری از این موضوع پرداخت و گفت:« فضای سیاسی در یک بستر تغییر و تحولی شکل و محتوا خواهد گرفت و کاخ سیاست از مکانهای سلاطین قدرت نظامیقدرت اقتصادی و حتی کاخ قدرت فرهنگی به کاخ سلاطین رسانهای نقل مکان خواهد کرد. هماکنون اگر در سه سطح حرکتها رهبری مدیریت و ریاست حرکتهای اجتماعی و جنبشهای مبین جوامع گوناگون در سطوح و لایههای متفاوت را دیدهبان وردیابی کنیم درمی یابیم جهان به اتاقی شیشهای تبدیل شده است.» ویافزود:«اصلیترین کنشگران رهبری کننده حرکتهای اجتماعی رسانهها هستند و تاثیرات بسیاری بر جنبشهای نوین اجتماعی دارند. آنچه که به عنوان بهار عربی در جهان شکل گرفت و آثار و پیامدهای خود را در خاورمیانه به جای گذاشت یا تحت عنوان تروریسم به عنوان کنشگر منفی در بازار سیاست وارد عمل شد، محصول تحرکات جدیدی در حوزه رسانه بود، این رسانهها هستند که وظیفه رهبری جامعه اجتماعی در حال حاضر را به عهده دارند.»
اما با وجود اظهارات این دو تحلیلگر مسائل سیاسی بعضا حواشی گریبانگیر جریانهای سیاسی میشود که رفتار آنها در مقابله با این حواشی نشان دهنده فرار از رسانهها یا به نوعی مقاومت آنها در مقابل مطرح شدن موضوعات در سطح وسیع است. در همین خصوص جهانبخش خانجانی با اشاره به اینکه مردم نامحرم نیستند و بعضی مشکلات قابلیت حل شدن بدون رسانهای شدن را دارند به «ابتکار» گفت:«مشکلات بعضا قابلیت حل شدن درون جریانی را دارند و همیشه نیاز به رسانهای شدن آنها نیست. نیاز نیست همیشه مسائل در سطوح گسترده مطرح شود کما اینکه دلیل بعضی حرفهایی که در خفا باقی میماند صرفا جلوگیری از آسیب به نظام تشکیلاتی است، البته مردم آسیبی به این تشکیلات نمیزنند، شایعات و حواشی که بعضا رقبا ایجاد میکنند آسیب اصلی را میرساند.» او در ادامه با اشاره به ضرورت افزایش سطح آگاهی مردم تصریح کرد: «لازم است تدابیری اندیشیده شود که حتی در صورت بروز مشکل در میان جریان اصلاحطلبی و آشکار شدن آن هم تبعات منفی به حداقل برسد. ضمن اینکه مشکل خاصی در حال حاضر در میان اصلاح طلبان وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد طبیعی است، چراکه در هر تشکیلات و احزابی افرادی وجود دارند که هنوز ظرفیت همکاری های گسترده و انجام کارهای حزبی را ندارند و قطعا این مسئله مشکل ساز میشود.» مهدی مطهرنیا دراین خصوص به «ابتکار» گفت:« اگر اتاق شیشه ای به عنوان واقعیتی انکارناپذیر پذیرفته شود و طی آن با رسانههای کلاسیک خداحافظی کنیم میتوان از بروز مشکلاتی چون حواشی و شایعات جلوگیری کنیم. واقعیت موازی فضای مجازی بر واقعیت زندگی سیاسی و اجتماعی سلطه دارد. رسانهها هستند که رهبری و ایده پردازی را در جامعه عهدهدار هستند. البته همه این مسائل در فضای سیاسی تاثیر دارد و فضای سیاسی را از سیاست کلاسیک به سیاست مدرنیته تغییر میدهد. درواقع رسانهها حتی سیاست را از دوران مدرن به دوران فرامدرن پرتاب میکنند.»
در فضای سیاسی ایران جریانها رویکردی واضح و آشکار در مقابل رسانهها دارند و جریان اصلاحطلبی از جمله جریانهایی است که رویکردهای آن معمولا در مقابل رسانه مثبت است. اما بعضا برخی افراد با بعضی رفتارها خلاف این موضوع را نشان میدهند. جهانبخش خانجانی در خصوص رویکرد اصلاح طلبی و مغایرت آن با تصمیمها و عملکرد پنهانی به «ابتکار» گفت: «شاید بعضا گروهها و جریانهایی باشند که تصمیمات پنهانی بگیرند و از رسانه ای شدن آنها جلوگیری کنند اما رویکرد اصلاح طلبی این چنین نیست و معمولا عملکرد این جریان به طور آشکار و به دور از پنهان کاری است.» وی افزود: «بهتر است رسانه ها و احزاب خصوصا جریان اصلاح طلبی پایاپای یکدیگر حرکت کنند و با گفتوگو و تعامل از ایجاد حواشی جلوگیری کنند. چراکه بعضی مشکلات از تحریکهای جریان رقیب نشات میگیرد و نباید به آنها بال و پر داد.» اما درمیان سیل اخباری که روزانه مستند و غیر مستند به گوش مردم میرسند برخی رسانهها هم دیگر تبوتای قدیم را ندارند. رسانه های جمعی مثل تلویزیون که در گذشته مهمترین وظیفه اطلاع رسانی به مردم را به عهده داشتند درحال حاضر جایگاه خودرا به فضای مجازی دادهاند که در کنارنکات مثبت آن،نکات منفی بسیاری هم دارد. مهدیمطهرنیا در این باره به «ابتکار» گفت:« خبرها و کسب اطلاعات با تولد فضای مجازی و افزایش رشد آن عموم جامعه را در دستیابی به تمام اهدافی که مدنظر دارند راحت کرده است. اما بعضا محدودیتهایی که برای حضور رسانه ها در محافل سیاسی مد نظر میگیرند نه تنها آنهارا محدود نمیکند بلکه به سرعت رشد آنها هم میافزاید. درواقع مقاومت افراد در برابر حضور رسانه ها در سیاست تنها قدرت آنها را افزایش میدهد.» ویافزود:« رسانه ها و خصوصا فضای مجازی تحت عنوان اتاق شیشه ای تاثیر به سزایی در اتفاقات و جهشگیریهای سیاسی دارد درواقع درحال حاضر دیگر اتاق شیشهای هم معنا ندارد بلکه گوی شیشهای و به عبارتی دنیای شیشهای بر فضای موجود سیاسی حاکم است که انکارناپذیر است.»
درانتها میتوان گفت فضای سیاسی کشور اگر خودرا با رسانه ها وفق ندهد و به فضای کلاسیک و روش های قدیمی خود ادامه دهد نمیتواند مسیر توسعه را به درستی طی کند. ضمن اینکه رسانهها رسالت اطلاع رسانی به مردم را به عهده دارند و اگر این رسالت نادیده گرفته شود نقطه قوت و اتکای هر فعالیت سیاسی یعنی مردم را نادیده گرفته است. ضمناینکه احزاب و جریانها میتوانند با همپایی وهمسویی با رسانهها باری که درخصوص موانع موجود برای حل مشکلات بر سر راهشان است با مردم تقسیم کنند.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از چالشهای مدیریت شهری تهران گزارش می دهد
حل معضلات پایتخت؛ واقعیت یا آرزو؟
سهم کتابسازی در نشر ایران چقدر است؟
سریدوزی در بازار نشر
فعالان سیاسی درگفتوگو با « ابتکار» بررسی کردند
سیاست و اتاقهای شیشهای
رضا دهکی
به عمل کار برآید، به «سخنرانی» نیست!
«ابتکار» از سوژه ای تکراری گزارش میدهد که تکراری نمی شود
پیکنیک در میدان اعدام
تنش در اقلیم کردستان چه اثری بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت؟
حاشیه های اقتصادی یک«همه پرسی»
روحانی در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به اظهارات ترامپ واکنش نشان داد
تصویب آیین نامه بازپرداخت بخشی
از بدهیهای دولت به تامین اجتماعی
روحانی در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به اظهارات ترامپ واکنش نشان داد