روزنامه شرق
1396/06/30
برجام، با همه ويژگيهايش يا ميماند يا از بين ميرود
رئيسجمهوری، شب گذشته و ساعتی پس از سخنرانی خود در مقر سازمان ملل در کنفرانس خبری شرکت کرد. اهم سخنان حسن روحانی در ادامه میآید:برجام توافق دوجانبه و حتی شبیه توافق آبوهوایی پاریس نیست بلکه از طریق شورای امنیت تأیید شده و نقش بزرگی در امنیت جهانی و امنیت منطقه ما دارد. هر کشوری که ناقض این توافق باشد، هم اینکه توافق اخلاقی و حقوقی خود را زیر پا گذاشته، هم راه انزوا را برای خود برگزیده است. در نطقهای سازمان ملل دیدید که فقط دو نفر بودند که نسبت به این توافق خوشحال نبودند. عقل و مصلحت جهانی موافق برجام است. کشوری که از این توافق خارج شود، تنها به رسوایی خواهد رسید. حتی متحدان آمریکا هم جرئت حمایت از این تصمیم را نخواهند داشت. نمیدانم به غیر از خوشحالی یک رژیم منفور به چه چیزی خواهند رسید. اگر تحت هر شرایطی آمریکا خارج شود، به این معنی است که دست ایران برای هر نوع انتخابی باز خواهد شد. اگر مقامات آمریکا فکر میکنند دست ما بسته خواهد شد و به ما فشار وارد خواهد کرد، کاملا در محاسباتشان اشتباه میکنند. ما برای شرایط مختلف پیشبینی لازم را انجام دادهایم.
چه دولتهایی القاعده و طالبان را ایجاد کردند؟ چه کسانی از داعش حمایت کردند؟ چه کشورهایی بودند که نفت مردم سوریه را از داعش خریداری کردند؟ و چه کسانی بودند که مقابل داعش و القاعده ایستادند؟ پاسخ به این سؤالها روشن میکند که صحبت رئیسجمهور آمریکا چقدر واقعی است و چقدر واهی.
مذاکره جدید با آمریکا واقعبینانه نیست. ما سالها راجع به یک توافق با هم صحبت و مذاکره کردیم. بعد از این توافق، آمریکا بهانهجویی میکند و حالا چه دلیلی دارد ما با آنها صحبت کنیم؟ اگر آمریکا این تعهد را زیر پا بگذارد، هیچ کشوری نمیتواند با کشوری که اینگونه رفتار میکند، مذاکره کند؛ چون به معنای اتلاف وقت است. ترامپ به ملت ایران توهین کرده و باید قبل از هر چیزی از مردم ایران عذرخواهی کند.
موضوع برجام پایان یافته است و هیچگونه برگشتی به سوی این توافق نخواهد بود. این توافق چیزی نیست که بشود به آن دست زد و با کشیدن یک آجر این ساختمان فرو میریزد. برجام یا با همه ویژگیهایی که دارد میماند یا از بین میرود. برجام قابل مذاکره نیست. مقامات آمریکا فکر مذاکره مجدد را از سر خود بیرون کنند.
گله از برخی دوستان در اروپا داریم که هنوز برخی گرههای بانکی آنطور که باید برطرف نشده است. نطق رئیسجمهوری آمریکا کاملا در تناقض با برجام است. نظرات و گلههایمان را در1+5 مطرح خواهیم کرد. انتظار ما این است که همه کشورهای طرف مقابل بهطور صد درصد به این توافق پایبند باشند، زیرا ایران 99 درصد پایبند نبود؛ بلکه صد درصد پایبند بوده است.
اگر بحران میانمار در کشورهای غربی رخ میداد، موضوع شکل متفاوتی پیدا میکرد.
ما روابط بانکی با اروپا داریم. موضوع فقط در دادناعتبارات بزرگ و شرکت سرمایهگذاران آنها در طرحهای بزرگ است. در مجموع شرایط بهگونهاي است که با برخی از کشورهای آسیایی بیش از 25 میلیارد دلار اعتبار گرفتیم. از کشورهای اروپایی هم در چند هفته آینده اعتبار خواهیم گرفت. یکی از اینها توتال با سرمایهگذاری پنجمیلیارددلاری در زمینه نفتی است. بحث هنوز عمل صددرصدی بانکها به تعهدات خود است.
گزینههای ما در صورت نقض برجام رفتن به سوی سلاح هستهای نیست. به صراحت گفتهایم سلاح هستهای را بر خلاف اخلاق و تعالیم دینیمان میدانیم. میدانید که رهبر انقلاب این موضوع را تحریم کردهاند. بحث سر غنیسازی است، نه ساختن سلاح هستهای. یکی از گزینهها میتواند ازسرگیری غنیسازی باشد.
برجام هیچ قیدوبند دیگری ندارد. برجام، برجام است. اینکه اروپاییها موضوع دیگری غیر از برجام را مطرح کنند، چیز دیگری است اما اگر این مطرح باشد که اروپاییها به آمریکا بگویند در برجام بمان تا در مسائل دیگر مذاکره کنیم، قابل قبول ما نیست. برجام به هیچ موضوع دیگری ربط ندارد.
تأکید من در روز اول و در انتخابات این بود که قومیتها، زنان و جوانان در مدیریتها حضور داشته باشند. اهل سنت در همه مراسمها و انتخابات حضور دارند و در حقوق شهروندی تفاوتی بین شیعه و سنی نداریم.
20 ایرانی در آمریکا زندانی هستند، چرا هیچکس درباره آنها حرفی نمیزند؟ سیاسیکردن این مسائل (زندانیان آمریکایی در ایران) کار را سختتر میکند.