روزنامه فرهیختگان
1396/08/13
پیش‌شرط‌های حذف دلار
1- بعد از جنگ جهانی دوم مجموعه‌ای با هدایت و کنترل اقتصاددانان غربی تصمیم گرفتند جهت سهولت در تجارت بین‌المللی، پولی مرجع و مشترک را انتخاب کنند. دلار پول قوی آن زمان محسوب می‌شد و کشورهای اروپایی به دلیل جنگ و مشکلاتی که داشتند مجبور بودند از دلار به‌عنوان ارز مرجع استفاده کنند. همچنین توافق شد آمریکا دلار را با پشتوانه طلا منتشر کند؛ اما بعد از مدتی آمریکا با مشکلاتی که برایش به وجود آمد، این توافق را برهم زد، ارتباط دلار با طلا را قطع کرد و چاپ اسکناس بدون وجود مابه‌ازای طلا را شروع کرد. اقتصاددانان غربی مجددا بحثی را مطرح کردند مبنی‌بر اینکه پشتوانه پول، میزان تولیدی است که در هر کشور انجام می‌گیرد که حکایت از توان آن پول دارد. چون حجم واردات آمریکا در اغلب سال‌ها بیشتر از میزان صادراتش است و با توجه به فرصتی که در چاپ دلار دارد بیش از توان تولید داخلی مصرف می‌کند. اروپا در مقابل دلار یورو را مطرح کرد اما آمریکا با اقداماتی یورو را با شکست مواجه کرد و یورو که پس از خروج انگلیس ضعیف‌تر از قبل شده است، نتوانست توقعات را برآورده کند. 2- وقتی دنیا متوجه شد آمریکا پول بدون پشتوانه تولید و منتشر می‌کند و ترازش همیشه منفی است، به این فکر افتاد که امکان سوءاستفاده آمریکا از اقتصاد بقیه کشورها را از بین ببرد. همچنین آمریکا تحریم‌هایی وضع می‌کند که این تحریم‌ها درواقع قوانین داخلی خودش است و به دلیل حجم بالای مبادلاتش می‌تواند بر سایر کشورها نیز تاثیر بگذارد. 3- پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه پولی سال‌هاست بین برخی کشورها متعارف و این موضوع پذیرفته شده است که باید به‌دنبال جایگزین دلار بود؛ اما دراین‌باره قدرت کشورهای عمل‌کننده و توافق بین آنها بسیار مهم است؛ اینکه می‌خواهند با پول‌های ملی خود مبادله کنند یا پول جدیدی تعریف کنند. به هر حال رفتن به سمت این پیمان‌ها ضرورتی انکار‌ناپذیر است. 4- اکنون حجم اقتصاد آسیا به حدود 60 درصد اقتصاد دنیا رسیده است. کشورهای آسیایی می‌توانند با همگرایی واحد پول جدیدی تعریف و از آمریکا و اروپا عبور کنند. باید بین هند، چین، ژاپن، کره، کشورهای شرق دور، کشورهای خاورمیانه و حتی با روسیه توافق صورت گیرد. یکی از راه‌های استقلال این کشورها و خارج کردن اقتصاد جهانی از نفوذ آمریکا این است که بتوان یک واحد پولی بین‌المللی جدیدی را به کار گرفت یا اینکه کشورها به سمت پیمان‌های پولی حرکت کنند. این هم شدنی است و هم راه‌حل منحصربه‌فردی است که باید برای حل مشکل فعلی و تسلط آمریکا بر اقتصاد دنیا به کار بست. 5- هر کشوری بسته به میزان مستحکم بودنش در اقتصاد، می‌تواند نقش بیشتری در اقتصاد جهانی ایفا کند. به‌عنوان مثال چین با قدرتی که دارد کم‌کم «یوان» را به‌عنوان ارزی کنار دلار مطرح کرده و در مبادلات استفاده خواهد کرد. چین به اکثر کشورهای دنیا صادرات دارد و از آنها کالا وارد می‌کند. این کشورها تمایل دارند با واحد پول خودشان با چین تبادل داشته باشند. هم مبادله، سریع‌تر و آسان‌تر است و هم تحریم‌های آمریکا را بی‌اثر می‌کند. این روند باید درباره اقتصاد ایران نیز رخ دهد. 6- پیمان‌های دوجانبه ممکن است با چالش‌هایی مواجه شوند. برای عبور از این چالش‌ها باید به سمت پیمان‌های پولی چندجانبه رفت و همچنین با اقداماتی بر قدرت اقتصادی کشور بیفزاییم تا تاثیر‌گذاری بیشتری داشته باشیم. اینها راه‌حل موقت است. اگر بتوانیم همگرایی در آسیا به وجود بیاوریم و آسیا را به سمت واحد پولی مشترک ببریم، این نتیجه‌بخش‌تر از پیمان‌های پولی دوجانبه است.
سایر اخبار این روزنامه
سفارتخانه‌های آمریکا چگونه کشورهای دنیا را بهم می‌ریزند
پیروزی محور مقاومت، پیروزی همه ماست
معاون رئیس‌جمهور ارسال نامه به رهبری را تایید کرد
مصدق برای مبارزه با انگلیس به سراغ آمریکا رفت، اما در نهایت توسط آمریکایی‌ها سرنگون شد
تکرار تاریخ و درسی که باید گرفت
آدم‌های سیاسـی می‌گویند شعر سیاسـی نگویید
داستان‌سرایی هالیوود از ۱۳آبان
درباره سرنوشت یک واژه
دوباره صفر ... دوباره سفر...
پیش‌شرط‌های حذف دلار
تفاوت مصدق و پهلوی‌ها برای آمریکا
چمدان آقای ووپی
چرا سفارت را اشغال کردیم؟
گفت‌و‌گوی فرهیختگان با جعبه سیاه کودتای نافرجام آمریکایی شب ۲۲ بهمن
