روزنامه جهان صنعت
1397/04/04
در غیاب مسوولان میراث فرهنگی فارس و نیروهای یگان حفاظت؛
«گزارشها از وجود یک دستگاه بولدوزر، تراکتور، لودر، یک عدد کانکس، یک دستگاه ترانس برق، مقداری لوله آبرسانی و... خبر میدهند که در نزدیکی سد بستانخانی پیدا شده. این مساله نشان میدهد که تخریب کار نمیتواند کار یک قاچاقچی باشد.» اینها را معاون میراث فرهنگی استان فارس گفته است.سد بستانخانی از مهمترین سازههای بازمانده از دوران فرمانروایی کوروش هخامنشی است که در شهرستان خرمبیدِ استان فارس واقع شده، در زمستان ۱۳۹۶ توسط افرادی که هنوز شناسایی نشدهاند، هدفِ تخریب قرار گرفت. گذشته از آنکه این تخریب در غیابِ کامل نیروهای یگان حفاظت صورت گرفته، حتی خبر تخریب آن بعد از گذشت چند ماه به گوش میراث فرهنگی استان فارس رسیده است.
سد بستانخانی با قدمت ۲۵۰۰ سال در ۲۰ کیلومتری شمال پاسارگاد احداث شده، و یک سیستم مهندسی مدیریت آبهای سطحی در دوران هخامنشی به حساب میآید. این سد در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
عبدالرضا نصیری معاون میراث فرهنگی استان فارس در پاسخ به این سوال که چرا سازمان میراث فرهنگی اینقدر دیر نسبت به این مساله اطلاع پیدا کرده میگوید: یگان حفاظت میراث استان، نامهای را مورخ ۷ فروردین به فرمانده کل یگان حفاظت کشور زده با این مضمون که چنین تخریبی رخ داده است. در ادامه نامه آمده که یگان استان در حال پیگیری مساله است و متعاقبا نتیجه را اعلام خواهد کرد. ولی متعاقب آن نامه، چیزی از سوی یگان حفاظت استان اعلام نشد.
او که با ایلنا گفتوگو کرده، توضیح داده است: نامههایی که یگان حفاظت استان به ما زده همه مورخ ۲۸ خرداد است. ما در اداره کل میراث استان فارس بیشتر از چند روز نیست که از این خبر مطلع شدهایم. ما درخواست پیگیریِ حقوقی کردهایم و قرار است تا چند روز آینده بازدیدی از محل داشته باشیم. حتما باید در این باره به یک نتیجه قطعی برسیم چون اتفاقی که افتاده حادثه بسیار ناگواری است. این اثر یک سد هخامنشی بوده و عجیب است که کسی جرات کرده به چنین اثر تاریخی تعرض و آن را اینگونه تخریب کند.
او در پاسخ به این سوال که هدف تخریبکننده از این کار چه بوده، میگوید: البته این کاوش غیرمجاز نبوده است. زمین همجوار با سد به شخصی واگذار شده و او هم براساس نظر شخصی خودش رسما بدون ترس و با جسارت اقدام به تخریب این سد تاریخی کرده است. در گزارشهایی که به دست ما رسیده، اشاره نشده که هدف این فرد چه بوده اما تجربه نشان داده بسیاری از تپههای باستانی به خاطر همجواری با زمینهای شخصی تخریب میشوند. این افراد قصد دارند با تخریب تپه، زمین خود را توسعه دهند و آن را به زمین خود ملحق سازند.
نصیری در واکنش به این سوال که آیا این مساله در ارتباط با احداث یک کارخانه است یا نه بیان کرد: هر چند کارخانه در نزدیکی محل سد قرار دارد ولی بعید میدانم این دو با هم در ارتباط باشند.
او گفت: «گزارشها از وجود یک دستگاه بولدوزر، تراکتور، لودر، یک عدد کانکس، یک دستگاه ترانس برق، مقداری لوله آبرسانی و ... خبر میدهند که در نزدیکی سد بستانخانی پیدا شده. این مساله نشان میدهد که این مساله، کار یک قاچاقچی نمیتواند باشد. خودِ من هنوز این اتفاق را از نزدیک ندیدهام ولی مساله بسیار مهمی است. در بازدیدی که از محل داریم خود فرد خاطی هم باید حاضر شود و توضیحات لازم را ارائه کند. البته بحثهای حقوقی آن همچنان باقی است و ما شکایت خود را تنظیم خواهیم کرد و این شخص هم باید هزینه مرمت بنا را تماما پرداخت کند.»
حمید فدایی مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد هم در پاسخ به این سوال که دقیقا چه زمانی این تخریب صورت گرفته، بیان کرد: خود من به تازگی از این موضوع خبردار شدم اما طبق ارزیابی کارشناسان این مساله جدیدی نیست و این اتفاق در زمستان ۹۶ رخ داده است.
او اضافه کرد: هنوز عاملان این کار شناسایی نشدهاند. زمانی که ما متوجه این مساله شدیم با اینکه این سد در محدوده پایگاه پاسارگاد نیست، اما این ما بودیم که نیروی یگان حفاظت خود را به آن منطقه فرستادیم چون این مساله برای ما بسیار اهمیت دارد. در دوره هخامنشی، بخش عمدهای از مدیریت آب کشور در استان فارس بوده و سد بستانخانی یکی از مهمترین این شواهد است.
او هدف این تخریب را دستیابی به گنج دانست و افزود: چنین اتفاقاتی همه زاییده این تفکر است که گمان میکنند زیر آثار تاریخی گنج وجود دارد. وضعیت اقتصادی کشور مساعد نیست و برخی افراد به این آثار حملهور شدهاند بلکه به پول دست پیدا کنند. این ضعف اقتصادی، روی جوامع محلی همجوار با آثار تاریخی فشار آورده و ساکنان این جوامع به دنبال امرار معاش از طریق تخریب میراث فرهنگی هستند.
فدایی درباره ابعاد این تخریب متذکر شد: با لودر و بیل مکانیکی به سد هجوم بردهاند و بخش بزرگی از آن دچار مشکل شده. طی بازدیدی که از محل داشتیم، ارزیابی اولیهای انجام دادیم. تخریب جدی است و امکان بازسازی آن وجود ندارد. او با اشاره به ماجرای احداث یک کارخانه در جوار سد نیز گفت: بعد از جریان احداث این کارخانه در عرصه پاسارگاد، هوشیارتر عمل کردیم و گشتمان را فعالتر ساختیم. متاسفانه این کارخانه هم نتیجه تصمیمگیریهای غلط شهرستان خرمبید بود که مجوز کارخانه به آنها داده شد. این پرونده همچنان باز است و شکایتها در حال پیگیری است. به حکم اولیه اعتراض شده و پرونده در حال بازنگری است.
سایر اخبار این روزنامه
نبرد حساس ایران- پرتغال به وقت سارانسک؛
توافق نفتی جدید در دستور کار اوپک و غیراوپک
آیا منازعه اروپا و آمریکا به سود ایران است
نتیجه بی توجهی به حفاظت پایدار منابع
ائتلاف مقتدی صدر و العبادی
مشکلات مالی فعالیت کتابفروشیها را تهدید میکند؛
تکذیب ممنوعیت واردات کاغذ و مقوا؛
در غیاب مسوولان میراث فرهنگی فارس و نیروهای یگان حفاظت؛
سیف پرچم سفید را بالا برد!
تلاش برای نجات ریال
تعامل بینالمللی، نیاز امروز اقتصاد کشور
وزیر امور خارجه در اتاق بازرگانی خطاب به مخالفان نظام:
«جهانصنعت» جداسازی وزارت صنعت و بازرگانی را بررسی کرد
افزایش قیمت ۴۰ درصدی تلفنهای همراه
نماینده آبادان در مجلس در گفتوگو با «جهان صنعت» در خصوص معضل آب این شهر عنوان کرد
این خط و این هم نشان!
تعامل بینالمللی، نیاز امروز اقتصاد کشور