تصمیم درست برای بازار سرمایه


علیرضا توکلی کاشی
کارشناس بازار سرمایه

سیاست جدید سازمان بورس مبنی بر محدودیت دامنه نوسان، تا زمان حکمفرما شدن آرامش بر بورس و دستیابی بازار سرمایه به بلوغ، تصمیم درستی تلقی می‌شود. به نظر می‌رسد تداوم سیاست فعلی سازمان بورس و اوراق بهادار، مبنی بر اعمال محدودیت بر دامنه نوسان، تا زمانی که آرامش بر بازار حاکم شود و بازار سرمایه به بلوغ برسد منطقی و درست باشد. فرایند بلوغ بازار و اصلاح مقررات آن باید در یک فرآیند تدریجی و باهم رخ دهد، نقطه متعالی و پایانی این اتفاق جایی است که در بازار دامنه نوسان نداشته باشیم و سهام آزادانه حرکت کنند. در این صورت، فعالان بازار با قیمت‌های متعادل و درست اردرها و سفارش‌ها را وارد سامانه معاملاتی می‌کنند. این تصور که با حذف محدودیت دامنه نوسان، امکان دارد سهم‌ها ۵۰ یا ۸۰ درصد نوسان کند، اشتباه است، کما این‌که در بحران‌های مالی دنیا مثل اکتبر ۱۹۲۹ و ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ که دامنه نوسان وجود نداشته، سهم‌ها حداکثر حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جابه‌جا شدند، بنابراین این موضوع که باید از دامنه نوسان مواظبت کنیم، اشتباه است. البته این اتفاق زمانی امکان پذیر است که بازار به بلوغ رسیده باشد. سازمان بورس می‌بایست شاخصی را تحت عنوان شاخص نگرانی بر مبنای قیمت دلار و سکه در بازار طراحی کند، چرا که دلار و سکه در بازار آزاد بدون دامنه نوسان معامله می‌شوند و بر این اساس می‌توان نشان داد که تا چه میزان در شرایط حساس و اضطرار قرار داریم. اما اگر در شرایط اضطرار قرار نداشته باشیم و بازار به آرامش و نوسانات قیمت طلا و دلار به ثبات رسیده باشد و تغییرات حداکثر در حدود یک تا دو درصد در روز باشد، می‌توان برمبنای آن عمل کرد و براین اساس محدودیت دامنه نوسان یک درصدی سهام را بلافاصله ملغی و بازار را به شرایط عادی هدایت کرد.